ქართული კულტურის ელჩები ამერიკაში

Posted January 18th, 2014 at 3:32 pm (UTC+0)
1 comment

Washingtonians of 2013 007შეიძლება ცოტა ხმაურიანი სათაური გამომივიდა, მაგრამ ორიოდ დღის წინ ისეთ ამაღელვებელ ღონისძიებაზე მოვხვდი, რომ ამის შესახებ მშვიდად და არააღმატებულად საუბარი ცოტა მიჭირს. საქმე იმაშია, რომ 2013 წლის 12 საპატიო ვაშინგტონელს შორის ქართველი წყვილი, პაატა და ირინა ციქურიშვილები დაასახელეს.

საშინლად მწყდება გული, რომ ერთადერთი ქართველი ვიყავი,  ციქურიშვილების ოჯახის წევრების გარდა, ვინც დაჯილდოების ცერემონიალზე მათ გამო უსაზღვრო სიამაყის გრძნობა განიცადა. ნიჭიერი ქართველი ხომ მართლაც ბევრია სამშობლოში, თუ უცხოეთში. მაგრამ იშვიათად მინახავს ასეთი თავდაუზოგავი, შრომისმოყვარე, საქმისთვის უზომოდ თავდადებული წყვილი.

ტრადიციული საზეიმო წვეულება  მედიისთვის დახურულია. თუმცა, წელს „ამერიკის ხმისთვის“ გამონაკლისი დაუშვეს და ჩვენს გადამღებ ჯგუფს ცერემონიალზე დასწრების უფლება მისცეს. ვიდრე უშუალოდ ცერემონიალის შესახებ მოგითხრობდეთ და ვიდეო-მასალასაც შემოგთავაზებდეთ, მინდა სიტყვა-სიტყვით გადავთარგმნო ის მცირე შესავალი, რომელიც ჟურნალმა „ვაშინგტონელი“ პაატა და ირინას წარდგენას წაუმძღვარა. მითუმეტეს, რომ ამ ტექსტის სრულად მოთავსება სატელევიზიო სიუჟეტში შეუძლებელი იყო და მისი გავრცელების საშუალება მხოლოდ ბლოგში მეძლევა.

66785_474274505698_875338_n„ირინა და პაატა ციქურიშვილები – ადამიანები, რომელთაც თეატრის საზღვრები გააფართოვეს

თავიდან ცოტა რთულია „სინეტიკის“ თეატრის მდუმარე შექსპირის ციკლის მიღმა არსებული კონცეფციის აღქმა. როგორ უნდა გაიგოს აუდიტორიამ, თუ რა ხდება, ან რომელი გმირი რომელია? „შექსპირი მხოლოდ სიტყვებით როდია სახელგანთქმული“, ამბობს თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელი, პაატა ციქურიშვილი, „შექსპირი  ცნობილი საკუთრი ისტორიებითაც არის“.

პაატა თავის ქორეოგრაფ მეუღლე -ირინასთან- ერთად თითქმის ყველა სპექტაკლის მთავარი მამოძრავებელი ძალაა თეატრში, რომელსაც მათ ათიოდე წლის წინ თავად ჩაუყარეს საფუძველი. „სინეტიკი“ შექსპირს დიალოგების გარეშე გადმოსცემს და სანაცვლოდ ცეკვის და პანტომიმის ნაზავს იყენებს. ასეთ დადგმებს ფიზიკურ თეატრსაც უწოდებენ. გასულ წელს კრისტალ-სითის უბანში მათ სპექტაკლებზე დასასწრებად, თუ კლასების ასაღებად, 40 ათასზე მეტი ადამიანი მივიდა. მხოლოდ ერთი მისვლითაც მაყურებელი ანკესზე ეგებაო, ამბობენ ციქურიშვილები.

მათი ყველა სპექტაკლი მდუმარე არ არის. თუმცა, ყოველი მათგანი ძირითადად მაინც მოძრაობას ეყრდნობა, რომელსაც  მდიდარი წარმოსახვით შექმნილი სცენის დიზაინი და კოსტიუმებიც ემატება, რაც თხრობას კიდევ უფრო ამძაფრებს. ყოველი წარმოდგენა თითქოს უფრო ინოვატორულია, ვიდრე მისი წინამორბედი. გასულ  სეზონზე „ქარიშხალი“ მთლიანად წყალში იყო დადგმული. „დორიან გრეის პორტრეტში“ კი მსახიობები მაყურებლის მიმართულებით სხვადასხვაფერ საღებავს ისროდნენ.

ციქურიშვილებს რისკის გაწევის და სიახლეების გამოცდის სურვილი შესაბამისად დაუფასდათ: „სინეტიკის“ სპექტაკლებმა ჰელენ ჰეისის 92 ნომინაცია და 24 პრიზი მოიგო. წყვილი თანხმდება იმაზე, რომ შეიძლება სწორედ უნივერსალური ენა იყოს მათი მთავარი მოკავშირე ამ მეტად მრავალფეროვან ქალაქში. სპექტაკლები „გესაუბრებიან იმის მიუხედავად, თუ რომელ ენაზე მეტყველებ“ – ამბობს პაატა“.

P.S. ამ ვრცელ შესავალს კიდევ ერთ პატარა დეტალს დავამატებ: იმ საღამოს, საპატიო დაფა ხელში რომ შევატრიალე, ცოტა გაკვირვებით ვიკითხე, ეს ერთი ჯილდო მოგცეს ორივეს-მეთქი? აბა რაო? მიპასუხა პაატამ, „ჩვენ ხომ ერთი ვართ“…

ახლა კი დადგა დრო, უშუალოდ დაჯილდოების ცერმონიალის შესახებაც მოგითხროთ.

ვიდეო

წლის საპატიო ვაშინგტონლებიპაატა და ირინა ციქურიშვილები

ყოველწლიურად, იანვრის თვეში, შეერთებული შტატების დედაქალაქში წლის საპატიო ვაშინგტონელებს ასახელებენ. ტრადიციას საფუძველი 42 წლის წინ ჩაეყარა. ჟურნალი „ვაშინგტონელი“ 10 საპატიო ჯილდოს იმ ადამიანს, ან ოჯახურ წყვილს გადასცემს, რომელთაც ის გმირებს უწოდებს. ჟურნალის რედაქტორის -გარეტ გრაფის- თქმით, ამ ადამიანებმა თავიანთი საქმიანობით ქალაქის ცხოვრებაზე უზარმაზარი  გავლენა იქონიეს:

„წლის საპატიო ვაშინგტონელი დედაქალაქის უმაღლესი ჯილდოა, რომელსაც ჩვენ ყოველწლიურად გავცემთ. ამ ადამიანებმა ჩვენი ქვეყნის დედაქალაქის ცხოვრება უკეთესობისკენ შეცვალეს. მათ ნომინირებას მთელი წლის განმავლობაში საზოგადოებას, ჟურნალის მკითხველებს, თუ წინა ნომინანტებს ვთხოვთ. შემდეგ ჩვენც დამოუკიდებელ კვლევას ვატარებთ, რათა დავრწმუნდეთ, რომ შერჩეული კანდიდატები ამ საპატიო წოდებას ნამდვილად იმსახურებენ და მხოლოდ ამის შემდეგ ვასახელებთ გამარჯვებულებს“.

15 იანვარს სასტუმრო „ვილარდში“ გამართულ საზეიმო ცერემონიალზე დაჯილდოებულ 12 საპატიო ვაშინგტონელს შორის სხვადასხვა პროფესიის ადამიანები იყვნენ: პედაგოგი, ეკოლოგი, ბიზნესმენი, ხელოვანი, თუ სხვადასხვა საქმიანობით დაკავებული ფილანთროპები. იქ იყო რესტავრატორი, რომელმაც 80-იან წლებში ვაშინგტონის ძველი უბნების რესტავრირება გადაწყვიტა და ბანკები რომ ვერ დაითანხმა, საქმეს საკუთარი სახსრებით შეუდგა. ერთ-ერთი ვაშინგტონელი ნასამართლევ თანამოქალაქეებს თავისთან, მშენებლობებზე ასაქმებს, პროფესიას აძლევს და ამით მათი ციხეში დაბრუნების შანსს თითქმის 80 პროცენტით ამცირებს. მეორე სქესობრივი ძალადობის მსხვერპლ ქალებს, თუ თინეიჯერ დედებს ეხმარება.

2013 წლის საპატიო ვაშინგტონელებს შორის ქართველი წყვილი, პაატა და ირინა ციქურიშვილებიც იყვნენ. პაატა და ირინას საპატიო ვაშინგტონელის წოდება „ადგილობრივი თეატრის საზღვრების გაფართოებისთვის“ გადაეცა. ისინი პირველი ქართველები არიან, რომლებმაც ამერიკის დედაქალაქის საპატიო მოქალაქის წოდება მიიღეს. პაატა და ირინას მიერ 12 წლის წინ დაარსებულ „სინეტიკის“ თეატრს ადგილობრივი ხელოვნების მოყვარულები კარგად იცნობენ. პაატა თეატრის რეჟისორი და სამხატვრო ხელმძღვანელია. ირინა კი მთავარი ქორეოგრაფი.

მათ ბევრ შოუზე ვარ ნამყოფი. პაატას და ირინას ისეთი ძლიერი შემოქმედებითი მუხტი აქვთ, როგორიც ვაშინგტონის არცერთ სხვა თეატრში არ მინახავს“ – ამბობს ჟურნალ „ვაშინგტონელის“ რედაქტორი.

ამერიკის დედაქალაქში 90-მდე პროფესიონალური თეატრი ფუნქციონირებს. „სინეტიკის“ სპექტაკლებმა ინოვატორული სტილით, ხშირად უტექსტო, მაგრამ ემოციურად ძალზე დატვირთული შექსპირის წარმოდგენებით, ვაშინგტონში სახელი მაშინათვე გაითქვეს. მათ ანგარიშზე ადგილობრივი პრესტიჟული პრემიის, ჰელენ ჰეისის, 92 ნომინაცია და 24 პრიზია.

„ირინა და პაატა ვაშინგტონის საუკეთესო სახეა. ისინი თეატრის ახალი კონცეფციით ჩამოვიდნენ და ვაშინგტონელები სრულიად განსხვავებულ, გასაოცარ ხელოვნებას აზიარეს. ეს არამარტო ადგილობრივი საზოგადოებისთვის გახლავთ მნიშვნელოვანი, არამედ ზოგადად, ხელოვნების და კულტურის განვითარებისთვისაც“ – აცხადებს „ვაშინგტონელის“ პრეზიდენტი და გამომცემელი მერილ უილიამსი.

თეატრალური ჯილდოებით განებივრებული პაატა და ირინასთვის საპატიო ვაშინგტონელის წოდების მინიჭება საკმაოდ მოულოდნელი აღმოჩნდა. „საქართველოდან ამერიკაში ერთი ოცნებით ჩამოვედით – გვინდოდა ახალი თეატრი დაგვეარსებინა. თქვენ გულში ჩაგვიკარით და ოცნებების ახდენის საშუალება მოგვეცით, რისთვისაც დიდ მადლობას გიხდით“ – განაცხადა პაატამ.

„მე ვიტყოდი, რომ ჰელენ ჰეისებზე უფრო ღირსეული დაფასება იყო ჩვენთვის. იმიტომ რომ, ჰელენ ჰეისი მაინც არის თეატრალური სამყარო და შენ პროფესიონალურ ქვაბში იხარშები, ასე ვთქვათ. ვაშინგტონელის წოდება უკვე მარტო თეატრი აღარ არის. როგორც ნახეთ, არიან გამოჩენილი პიროვნებები მეცნიერებიდან, პოლიტიკიდან, სხვადასხვა სფეროებიდან. როგორც იტყვიან ხოლმე, ეს შეცვლის ჩვენი ცხოვრების რიტმს“ – აღნიშნა პაატამ „ამერიკის ხმასთან“ ინტერვიუში. „ეს დიდი დაფასებაა ჩვენთვის და ძალიან ვამაყობთ ამით“ – ამბობს ირინა. „დღეს ძალიან ამაყი ვარ!“ – ეს  მათი ვაჟი, მსახიობი ვატო ციქურიშვილია. „ძალიან მიხარია, დღეს დედამ და მამამ მოიგეს და მე კიდევ თან სკოლა გავაცდინე!“ – ამბობს 12 წლის ანა ციქურიშვილი.

დაჯილდოების შემდეგ პაატა და ირინა პირდაპირ თეატრში წავიდნენ. ირინა ახალ სპექტაკლში მთავარ როლს ასრულებს და არანაკლებ დიდებულად, ვიდრე მისი ქორეოგრაფიაა. “სინეტიკის” თეატრში შექსპირის “მეთორმეტე ღამე” სრული ანშლაგით მიდის. ოღონდ, ეს შემდეგი ბლოგის თემაა.

ასოციაცია „თვისტომი“ 10 წლისაა

Posted November 8th, 2013 at 2:52 pm (UTC+0)
2 comments

ასოციაცია „თვისტომს“ ნიუ იორკში ზუსტად 10 წლის წინ ჩაეყარა საფუძველი. მისი ფუძემდებლის და აღმასრულებელი დირექტორის, ნიკოლოზ ჩხეიძის თქმით, არასამთავრობო და არამომგებიანი ორგანიზაციის შექმნის მიზანი, ქართველების  ერთმანეთთან დაკავშირება, მათი კოორდინირება და გაერთიანება იყო: აუცილებელი იყო ქართული ორგანიზაციის შექმნა, რომელიც გააერთიანებდა ქართულ, აქაურ ემიგრაციას და იმ გაბნეული, არაორგანიზებული დიასპორიდან შეიქმნებოდა ერთიანი, ძლიერი და ორგანიზებული სათვისტომო, რასაც ქვია საერთოდ სათვისტომო“.

ასოციაცია რამდენიმე მიმართულებით მუშაობს. ის ემიგრანტებს საკანონმდებლო და სამედიცინო სფეროში კონსულტაციებს სთავაზობს. „თვისტომის“ თაოსნობით, ნიუ იორკელი და მეგაპოლისის ახლოს მცხოვრები ქართველები, მონაწილეობას იღებენ სხვადასხვა სახის პოლიტიკურ აქციებში, რომელიც საქართველოში მიმდინარე მოვლენებს უკავშირდება. ეწყობა შეხვედრები ქართველ პოლიტიკოსებთან, სადაც ისინი ამომრჩეველთა კითხვებს პასუხობენ.

15ასოციაცია ორგანიზებას უწევს ქართველთა წარმომადგენლობით მონაწილეობას დღესასწაულებში, ფესტივალებში, თუ მსვლელობებში. მათ შორის  განსაკუთრებულ ყურადღებას ნიუ იორკში გამართული ეროვნებათა აღლუმი იქცევს. მხოლოდ ნიუ იორკისთვის დამახასიათებელი უნიკალური მრავალფეროვნებით გამორჩეული, სხვადასხვა ეროვნებათა მასობრივი მსვლელობა მეგაპოლისში ყოველწლიურად ეწყობა და როგორც წესი, საყოველთაო ყურადღების ცენტრში ექცევა.

ასოციაცია კოორდინირებას უწევს ემიგრანტთა ჰუმანიტარულ საქმიანობასაც. პროგრამა „პატარა ანგელოსების“ წყალობით, მსურველები უკვე რამდენიმე წელია ყოველთვიურ დახმარებას აწვდიან საქართველოში მცხოვრებ ცერებრალური დამბლით დაავადებულ ბავშვებს. ქალებს შორის განსაკუთრებით პოპულარულია „თვისტომის“ უფასო მამოგრაფიის პროგრამა. მას ასოციაციის სამედიცინო ჯგუფის ხელმძღვანელი, ირინა მიქაბერიძე კურირებს.

ეს პროგრამა მარტო იქ არ მთავრდება, რომ შენ დაგისვამენ დიაგნოზს. იქ შედის შემდგომი მკურნალობა, რეაბილიტაცია და ადამიანი ფეხზე დგები. ამიტომ, არაფრით არ შეიძლება, რომ ეს პროგრამა უყურადღებოდ დარჩეს. ზოგი იძახის მეშინია, ზოგი იძახის, დრო არ მაქვს. არავითარ შემთხვევაში ეს არ შეიძლება, იმიტომ რომ არის კონკრეტული მაგალითები. ერთ-ერთმა პაციენტმა აქ მკურნალობა ვერ გაიგრძელა, იმიტომ რომ უნდა წასულიყო ინგლისში, იქ გადადიოდა საცხოვრებლად და თქვენ წარმოიდგინეთ, რამოდენიმე თვის მერე ინგლისიდან მირეკავს დიდი მადლობებით, თქვენ გადამარჩინეთ, იმდენად დამაძალეთ და დროულად დამისვით დიაგნოზი, ინგლისში რომ ჩამოვედი, მითხრეს, რომ ბეწვზე ვარ გადარჩენილიო. ეს არის ძალიან დიდი სიხარული ჩემთვის. თუნდაც ერთ სიცოცხლეს რომ გადაარჩენ. დამერწმუნეთ, რომ ამ ათასზე მეტი ქალიდან ეს ერთი შემთხვევა არ არის და ძალიან დიდ ბედნიერებას გვანიჭებს ჩვენ“ – ამბობს ირინა.

8მკერდის უფასო გამოკვლევა წელიწადში ოთხჯერ ტარდება და დღეში 30-დან 40-მდე ქალს ემსახურება. 40 წელს გადაცილებული ქალებისთვის განკუთვნილი პროგრამა იმ ადამიანებზეა გათვლილი, რომელთაც ჯანმრთელობის  დაზღვევა არ გააჩნიათ.

ემიგრანტი ეკა ნერგაძე პროფილაქტიკურ კვლევას მეგობრებთან ერთად თითქმის ყოველწლიურად იკეთებს. ამერიკაში ეს ძალიან დიდი ფუფუნებაა: მიხვიდე გამოკვლევაზე, რომელიც არც თუ ისე სასიამოვნოა, საკმაოდ სტრესულია. მიხვიდე და დაგხვდეს ოჯახური გარემო. დაგხვდნენ ადამიანები, რომლებიც, შემიძლია, პირდაპირი გაგებით ვთქვა, თვალებში გიყურებენ და ცდილობენ ის დღე, ის წუთი, როდესაც შენ შედიხარ გამოკვლევაზე, რაღაცნაირად გაგიილონ“ – ამბობს ეკა.

გაწეული უზარმაზარი და სრულებით უსასყიდლო მუშაობის მიუხედავად, ნიკოლოზ ჩხეიძე თვლის, რომ ასოციაცია ჯერ კიდევ ჩამოყალიბების პროცესშია: „ჩვენი მთავარი სურვილი და მიზანი არის, რომ შევქმნათ წინაპირობა ძლიერი ქართული სათვისტომოს ჩამოყალიბების“.

ამერიკის შესაძლებლობების მაქსიმუმით დასმული დიაგნოზი თბილისში

Posted October 19th, 2013 at 7:17 pm (UTC+0)
11 comments

თბილისში გახსნილი ქართულ-ამერიკული დიაგნოსტიკური ცენტრი ქართველ პაციენტებს ამერიკელ ექიმებთან კონსულტაციებს სთავაზობს. მომსახურება შეერთებულ შტატებში მომუშავე სპეციალისტების მხრიდან ჯერჯერობით უფასოა და მხოლოდ თბილისში, ადგილობრივი კონსულტაციის საფასურს უტოლდება. ტელემედიცინა არამარტო ჩვენი ბლოგის მკითხველისთვის, არამედ ზოგადად, შედარებით ახალი დარგია, რომელიც ინტერნეტის საშუალებით გეოგრაფიულ ბარიერებს ხსნის და უპრეცედენტო ხარჯეფექტურობითაც გამოირჩევა. დღეს ჩვენი სტუმარია ამერიკაში მცხოვრები ექიმი და ბიზნესმენი დიმიტრი (დიმა) ტვილდიანი, რომლის ინიციატივით და დიდი ძალისხმევით თბილისში ქართულ-ამერიკული დიაგნოსტიკური ცენტრი დაფუძნდა.

რა მომსახურებას სთავაზობს თქვენი ცენტრი პაციენტებს?

როგორც მოგეხსენებათ, ეს ცენტრი შექმნილი არის იმისათვის, რომ ქართველმა პაციენტებმა მიიღონ კვალიფიციური კონსულტაცია და კვალიფიციური გამოკვლევა. ჩვენი ცენტრის მთავარი მომსახურე პერსონალი არის ის ქართველი ექიმები, რომლებმაც ჩააბარეს საერთაშორისო გამოცდები და მიიღეს განათლება ამერიკის შეერთებული შტატების წამყვან კლინიკებში. აქ დამთავრებული რეზიდენტები უკვე აქ მუშაობენ ექიმებად და ისინი სიამოვნებით გვეხმარებიან იმისათვის, რომ რთულ შემთხვევებში მოხდეს პაციენტების კონსულტაცია თბილისში.

თბილისის დიაგნოსტიკურ ცენტრში არის ასევე აპარატურა, რომელიც საშუალებას იძლევა, რომ პაციენტები გამოკვლეული იქნენ დეტალურად და შემდეგ მათი სურათები გადმოგზავნილი იქნას ამერიკაში და აქ წაიკითხონ კვალიფიცირებულმა ექიმებმა და დასვან ზუსტი დიაგნოზი.

დიაგნოზის დასმის გარდა, როგორც მოგახსენეთ, ჩვენი ექიმები პრაქტიკულად ღებულობენ მონაწილეობას მკურნალობის შერჩევაშიც, და თუ საჭირო არის, სხვაგან დასმული დიაგნოზის გადამოწმებაშიც. მოგეხსენებათ, მედიცინა რთული დისციპლინა, ძალიან რთული მეცნიერებაა და მედიცინაში ხშირად იხმარება ხოლმე კონსილიუმები.

მე რა თქმა უნდა, არ მინდა დავაკნინო არავის ცოდნა, არც საქართველოში და არც თბილისში, კონკრეტულად, მაგრამ ყოველთვის ჯობია ხოლმე, რომ რამდენიმე მოსაზრება იყოს, განსაკუთრებით, როდესაც რთული შემთხვევებია. სწორედ ასეთ შემთხვევებში ჩვენ პაციენტებს ვთავაზობთ მომსახურებას, რომელშიც ამერიკაში მიღებული გამოცდილების მქონე ექიმები, პირველ რიგში ეს ჩვენი, ქართველი ექიმები არიან, თბილისის დავით ტვილდიანის სახელობის სამედიცინო უნივერსიტეტის კურსდამთავრებულები, რომლებიც აქ მუშაობენ და ეს ექიმები ერთვებიან აქტიურად როგორც დიაგნოსტიკის, ისევე მკურნალობის შერჩევის პროცესში.

მხოლოდ ეს ექიმები გყავთ, თუ კიდევ სხვა – აქაური ქართველი ექიმებიც?

არა, რა თქმა უნდა – სხვა ქართველი ექიმებიც და არამარტო ქართველები. იმიტომ, რომ ჩვენ გვქონდა ბევრი სიტუაცია, როდესაც ძალიან რთული სადიაგნოსტიკო შემთხვევები იყო და ჩვენმა ექიმებმა ჩართეს თავიანთი მასწავლებლები, თავიანთი პროფესორები. ანუ, ჩვენ შეგვიძლია დიაგნოზი დავსვათ ამერიკის სამედიცინო შესაძლებლობების მაქსიმუმზე.

რა თანხებზეა საუბარი, რამდენად ხელმისაწვდომია ეს ქართველი პაციენტისთვის?

ეს არ არის ძვირი მომსახურება. უნდა გითხრათ, რომ ჩვენი ექიმების უმრავლესობა აქედან ჯერჯერობით უფასოდ ემსახურება ავადმყოფებს. ჯერჯერობით იმიტომ, რომ ჯერ არ არის დიდი რაოდენობა პაციენტების. თუ ძალიან გაიზარდა რაოდენობა, შემდეგ ალბათ რაღაც მინიმალურ გადასახადს დავაწესებთ. მაგრამ ჯერჯერობით, ეს ძალიან ხელმისაწვდომია და პრაქტიკულად, ადგილობრივი კონსულტაციის ღირებულების დონეზეა.

თვითონ ტელემედიცინა შედარებით ახალი დარგია და – არამარტო საქართველოში. ვიფიქრებდი, რომ ის უფრო კრიტიკულია  საქართველოს რეგიონებისთვის. ფიქრობთ თუ არა გაფართოებას და ფილიალების გახსნას პროვინციებში?

რა თქმა უნდა, აუცილებლად. პირველ რიგში უნდა გითხრათ, რომ საერთოდ, დავით ტვილდიანის სახელობის სამედიცინო უნივერსიტეტის ჩამოყალიბების აზრი თავიდანვე იყო ის, რომ მოგვემზადებინა ქართველი ექიმები ამერიკაში და შემდეგ უკან დაგვებრუნებინა საქართველოში სამუშაოდ. მაგრამ ამისათვის აუცილებელი არის, რომ შეიქმნას თუნდაც ერთი, საერთაშორისო სტანდარტების შესაბამისი დაწესებულება, სადაც იმუშავებენ ასეთი კვალიფიკაციის მქონე ექიმები.

წინააღმდეგ შემთხვევაში მათ დაბრუნებას აზრი არ აქვს. თუ მათ არ ექნათ იგივე აპარატურა, იგივე ლაბორატორიები, თუ არ ექნებათ იგივე დაცული კომპიუტერული სისტემა, სადაც პაციენტების მონაცემები იქნება შენახული, ძალიან რთულია ესეთი ექიმების ჩამოყვანა. იმიტომ რომ, მოგეხსენებათ, ბევრი ადგილობრივი ექიმისთვის ისინი კონკურენტები გახდებიან და ძალიან ადვილი არის ექიმისთვის სახელის გატეხვა, მაშინ როდესაც შექმნას სჭირდება წლები და ათწლეულები.

ვიცი, რომ დიდი ხანია ოცნებობ იმაზე, რომ საქართველოში გაიხსნას ამერიკული საავადმყოფო თავისი ამერიკული მენეჯმენტით. რა ეტაპზეა ეს მთავარი გეგმა?

მთავარი სამუშაო შესრულებული არის, შემიძლია ვთქვა. იმიტომ რომ დაახლოებით 200-ზე მეტი ექიმია უკვე მომზადებული ჩვენი უნივერსიტეტის მიერ და მისი დახმარებით, რომლებმაც ჩააბარეს საერთაშორისო გამოცდები და რომლებიც მუშაობენ დღეს ამერიკის შეერთებულ შტატებში. ეს არის ძალიან დიდი არსენალი. ეს არის ძალიან დიდი სიმდიდრე, მე მინდა გითხრათ. იმიტომ რომ ვერანაირი თანხით უცებ ვერ მოამზადებ ექიმებს. ამას წლები და წლები სჭირდება.

ჩვენ ამას ვაკეთებთ უკვე 25 წელიწადია და შეგვიძლია დავიტრაბახოთ, რომ აი, ამდენი მაღალკვალიფიცირებული, ძალიან მაღალი კვალიფიკაციის ექიმი გვყავს. თანაც, პრაქტიკულად – ყველა სხვადასხვა დისციპლინაში. ისინი მუშაობენ აქ, მაგრამ უმრავლესობა თანახმა არის წამოვიდეს საქართველოში და იქ იმუშაოს, თუ მათ შესაბამისი სამუშაო პირობები ექნებათ, დანარჩენები კი აქედან დაგვეხმარებიან, რაც ასევე ძალიან მნიშვნელოვანი დახმარებაა.

რამდენად რეალურია ეს? საერთოდ გადასვლაზეა საუბარი, თუ როტაციის პრინციპით იმუშავებენ?

ბევრი საერთოდ გადმოსვლაზე არის თანახმა და უნდათ წამოსვლა საქართველოში. დანარჩენები – როტაციის პრინციპით. და გარდა ამისა, აი, თქვენ ახსენეთ ტელემედიცინა. ეს ძალიან კარგი მეთოდიკა არის და სულ ბოლო წლებში შემოვიდა, იმიტომ რომ ტექნოლოგიურად ახლა გახდა შესაძლებელი ისეთი ხარისხის გამოსახულებების მიღება დისტანციაზე, რომელიც დიაგნოსტიკისთვის არის გამართლებული.

ასე, რომ, რაც შეეხება საქართველოში გაფართოებას, აუცილებლად გავაფართოებთ საქართველოში. საერთოდ, უკვე გვაქვს ლაპარაკი რამოდენიმე კლინიკასთან საქართველოში, რომელთანაც გვინდა, რომ ტელემედიცინა ავაწყოთ. ეს არ არის დიდ ხარჯებთან დაკავშირებული და ალბათ, უახლოეს მომავალში, პირველ რიგში დიაგნოსტიკურ განყოფილებაში, ჩვენ გვექნება უკვე სატელიტური ორგანიზაციები საქართველოს სხვადასხვა ქალაქებში.

 

 

 

ვინ აჩუქა მანჰეტენს ნამდვილი ქართული სული?

Posted October 3rd, 2013 at 4:53 pm (UTC+0)
8 comments

პლასტიკური ქირურგიიდან ნიუ იორკის რესტორნის შეფ-მზარეულობამდე გავლილი გზა – დღეს მე გაგაცნობთ მაია დვალაძეს, ქირურგს, რომელმაც „ნიუ იორკ თაიმსის“ თქმის არ იყოს, „დანის ხმარებას მიმართულება შეუცვალა და მანჰეტენს აჩუქა ნამდვილი ქართული სული, ტოლერანტული, მაგრამ ხანდახან აურზაურით სავსე“.

კვირის ბოლოს „ოდა-ჰაუსში“ თითქმის ყველა მაგიდა დაჯავშნულია და დაურეკავად თუ მიხვალთ, შეიძლება ბართანაც ვერ მოხვდეთ. მანჰეტენის ერთ-ერთი პირველი ქართული რესტორანი სულ რამდენიმე თვის წინ, აღდგომაზე გაიხსნა. „ოდა-ჰაუსის“ სტუმრები (და სხვათა შორის, ისინი ძირითადად ამერიკელები არიან) მის პოპულარობას შეფ-მზარეულ, მაია დვალაძის დამსახურებად თვლიან. მაია სპეციალობით ექიმია და თბილისში 17 წლის მანძილზე პლასტიკურ ქირურგად მუშაობდა.

მაიასთვის სამზარეულო ნებისმიერ ასაკში ერთგვარი თავშესაფარი იყო. „ყოფილა შემთხვევები, 12 საათი ოპერაციაზე ვმდგარვარ, სახლში გასავათებული მივსულვარ და მაინც სადილის კეთება დამიწყია და სტუმრებიც მომიწვევია“, ყვება ის. შეერთებულ შტატებში გადასვლის შემდეგ, გადაწყვიტა, ექიმის სერტიფიცირების და საბუთების შემოწმების ხანგრძლივ პერიოდს აღარ დალოდებოდა და თბილისური ჰობი ამერიკაში შემოსავლის წყაროდ ექცია. ოჯახის წინააღმდეგობის და დედის ცრემლნარევი რჩევის მიუხედავად, არ დაენებებინა თავი ქირურგიისთვის, ნიუ იორკის კულინარული სკოლა „სთარ ქარიერ აქადემი“ (Star Career Academy) დაამთავრა და მუშაობა მანჰეტენზე რუსულ რესტორან „მარივანაში“ დაიწყო. კვირაში სამჯერ ქართული კერძების პრეზენტაციებს აწყობდა. შემდეგ მეგობარს ბრუკლინში საცხობის გახსნაში დაეხმარა და როცა დარწმუნდა, რომ ამერიკელებს მისი დამზადებული კერძები და ნამცხვრები მოსწონთ, საბოლოო გადაწყვეტილება მიიღო: მანჰეტენში ფართი თვითონ იქირავა და ქართველ მეგობრებთან ერთად საკუთარი ბიზნესი წამოიწყო.

მაია დვალაძე

„ძალიან ბევრი მოწინააღმდეგე მყავდა.  ბევრი იცინოდა. ქილიკობდნენ, ვინ მოვა შენთან, ქართული სამზარეულო არ იციან. ხალხი მიჩვეულია პიცას, ტაილანდურ, ჩინურ სამზარეულოს. და ამ დროს შენ რაღაც ქართულ ჩაქაფულს და აჭარულ ხაჭაპურს სთავაზობ. იმასაც მეუბნებოდნენ, რომ როცა ამხელა ბიზნესსს იწყებ, ჯიბეში უნდა გქონდეს 150 ათასი დოლარი მინიმუმ, რომ გათვლილი გქონდეს იმ შემთხვევაზე, თუ 6 თვის განმავლობაში რესტორანი ვერ იმუშავებს“ – ამბობს მაია.

იმის მიუხედავად, რომ პირველ ორშაბათს სულ 25 დოლარის ივაჭრეს, წარმატებაში ეჭვი ერთი წამითაც არ შეპარვია. დარწმუნებული იყო, რომ ჩანაფიქრს განახორციელებდა და ძალიან მალე ქართულ კერძებს მანჰეტენში პოპულარულს გახდიდა. მართლაც, პირველივე თვის ბოლოს რესტორანმა საკუთარი თავის შენახვა დაიწყო.

მაიას სჯერა, რომ „როცა ძალიან გინდა რაღაც, მთელი მსოფლიო მობილიზდება შენს გარშემო, რომ ეს ყველაფერი აგისრულდეს. ასე მოხდა ჩემს შემთხვევაშიც. ყველა და ყველაფერი იყო ჩემს გარშემო იმისთვის, რომ მე ეს გამეხსნა“.

რესტორნის წარმატებაში თავიდან ძალიან დიდი როლი ითამაშა სოციალურმა ქსელებმა. მაიას თქმით, ყველა ფოტოებს უღებდა „ოდა-ჰაუსის“ კერძებს და ეუბნებოდნენ, რომ „ფეისბუქზე“ და „თვითერზე“ დადება უნდოდათ. შემდეგ კი უკვე ტრადიციულმა მედიამ, გაზეთებმა, ჟურნალებმა და ტელეარხებმაც შეიტანეს დიდი წვლილი მაიას მთავარ მიღწევაში: მანჰეტენზე ქართული კერძების პოპულარიზებაში.

„ნიუ  იორკ მაგაზინმა“ მოგვიყვანა „ენ-ბი-სი“ ტელევიზია. დაგვპატიჟეს „ნიუ იორკ – 1“ ტელეარხზე, „ჩანელ ფოქს 5-ზე“ ვიყავით, სადაც დილის 8 საათზე ჩვენი ხაჭაპურები აჩვენეს. მერე „უოლ-სტრიტ-ჯორნალმა“, და ბოლოს „ნიუ იორკ თაიმსმაც“. გეფიცები, რომ დარეკა „ნიუ იორკ თაიმსმა“, იცი როგორ ვიყავი? იეს! აი, ბებერი ნიუ იორკ თაიმსიც დავაჩოქეთ“ – ყვება მაია.

ოდა-ჰაუსი

სხვანაირად ალბათ არც შეიძლებოდა მომხდარიყო. თანამშრომლების თქმით, მაია, რომელიც დღეს „ოდა-ჰაუსის“ თანამფლობელი და შეფ-მზარეულია,  დილაუთენიიდან შუაღამემდე მუშაობს. ამერიკელებში ყველაზე მეტი პოპულარობით, თურმე მაიას აჭარული ხაჭაპური, ჩაქაფული და ხინკალი სარგებლობს.

– საქართველოთი დიდი ხანია მოხიბლული ვარ. საქმიანი ურთიერთობები მქონდა თბილისელებთან, თუმცა იქ არასოდეს ვყოფილვარ. ქართული რესტორნის გახსნის შესახებ „ნიუ იორკ თაიმსში“ წავიკითხე და გადავწყვიტე მოვსულიყავი“ – ამბობს ხანში შესული მამაკაცი. მას სხვებიც ეთანხმებიან:

– „ძალიან კარგია, მართლა კარგი“.

– „ყველაფერი კარგია, არასოდეს გამისინჯია მსგავსი არაფერი, აღფრთოვანებული ვარ“!

– „ნიუ იორკ თაიმსში“ წავიკითხე თავიდან, შემდეგ პატარა მოკვლევა გავაკეთე ინტერნეტში სხვა გვერდებზეც. დღეს აქ პირველად ვარ“.

იმხელა ენერგიას მაძლევენ, ამერიკელები რომ შემაქებენო, ამბობს მაია, რომ 24 საათი შემიძლია ფეხზე ვიდგე და ვიმუშავო. ამიტომ მედიცინაში დაბრუნებას აღარც ფიქრობს. ფუსფუსებს თავის პატარა რესტორანში, სტუმრებს მხოლოდ და მხოლოდ ქართულ ღვინოს და ქართულ კერძებს სთავაზობს და უბედნიერესია იმით, რომ ყველაფერთან ერთად, ქართულ საქმესაც აკეთებს.

 

 

ნინი ქეის ქუდების ახალი კოლექცია ნიუ იორკში

Posted September 27th, 2013 at 6:01 pm (UTC+0)
1 comment

ქართული ანდაზა „სადაც ჩახვალ, იქაური ქუდი დაიხურეო“ ნინი ქეის შემთხვევაში ალბათ განსხვავებულად ითქმოდა, რადგან ნინი სადაც ჩადის, იქაურებს თავის მოქსოვილ ქუდს ახურავს. თბილისიდან ამერიკაში საცხოვრებლად გადასულმა ახალგაზრდა ქართველმა დიზაინერმა, საკუთარი ქუდი უკვე დიდი ხანია ნიუ იორკელებსაც მოარგო და არამარტო მათ.

დღეს ამერიკაში მოდის ბევრი მიმდევარი იცნობს ქუდების და აქსესუარების დიზაინერ, ნინი ქეის. თბილისში დაბადებული და გაზრდილი მხატვარი თავიდანვე დეტალებისადმი დიდი ყურადღებით გამოირჩეოდა. საბოლოოდ, მან საკუთარი ხელწერისთვის ნიშა ყველაზე მეტად ქუდების დიზაინში იპოვა.

Nini Kay, Georgian Hat Disigner Based in New York Cityნინი ახლა შეერთებულ შტატებში ახალი, 2013-14 წლის ზამთრის კოლექციის გაყიდვისთვის ემზადება. მისი თქმით, ახალი ქუდების ზოგიერთი მოდელი შესაძლოა წინა წლების ფორმას იმეორებდეს, მაგრამ მათი შინაარსი და ფერები განსხვავებულია. წამყვანი ფერი წელს შავი გახდა.

ახალი კოლექცია წელს გავაკეთე ისე, რომ ქუჩის ისტორიები, ქუჩის წარწერები იყო წამყვანი თემა. ტიპაჟები იქნება ეს, ქუდზე დაქარგული, გოგო, ბიჭი, ბავშვი, თუ მანქანები. ასეთი ტიპის კოლექცია მაქვს წელს“ – ამბობს ნინი.

მისი ქუდები იმით გამოირჩევა, რომ ისინი მასობრივ მომხმარებელზე არ არის გათვლილი. ყველა ხელნაკეთია და ფერების კომბინაციით არცერთი მათგანი არ მეორდება. ამიტომ ისინი ძირითადად ელიტარულ მაღაზიებში და სალონებში იყიდება.

ნინი ქეის კოლექცია სხვა ბევრ მაღაზიასთან ერთად, ნიუ იორკის ერთ-ერთ მთავარ ღირსშესანიშნაობა, სასტუმრო პლაზაში დაიდებს ბინას. ის შეიძლება პოპულარული კინოფილმებით იცოდეთ. აქ არის გადაღებული ჰიჩკოკის „ჩრდილოეთისკენ ჩრდილო-დასავლეთის გავლით“, „დიდი გეტსბი“, „სასაცილო გოგონა“, „კოტონ კლუბი“, „მარტო სახლში“ და კიდევ ბევრი ცნობილი ფილმი. სხვათა შორის, ეს ის სასტუმროა, რომელზეც ჰემინგუეიმ ფიცჯერალდს ხუმრობით ურჩია, ღვიძლი პრინსტონისთვის დაეტოვებინა, გული კი – პლაზასთვის“.

სწორედ პლაზაში გავიცანით ნინის ქუდების ერთ-ერთი დიდი თაყვანისმცემელი, ვალერია უაითი, რომელიც სალონ „უორენ ტრიკომიში“ ღონისძიებების და მოდების ჩვენების კოორდინატორია.

„სამი წლის წინ გავიცანი. აქ იყო ნინი მოსული და ქუდები მაჩვენა. მისი ნამუშევრები მაშინათვე შემიყვარდა. ჩემი საყვარელი ქუდებია, მთელი ზამთარი სულ მახურავს. უნიკალურია, ხელნაკეთი, ერთადერთი, არ მეორდება. მასობრივი პროდუქცია საერთოდ არ მიყვარს. ისინი ყველა სხვა ქუდებისგან გამოირჩევა და კარგადაც მეყიდება“ – ამბობს ვალერია.

ნინის ქუდNini Kay, Georgian Hat Disigner Based in New York Cityების შეძენა ინტერნეტზეც შეიძლება. მათ ამერიკაში ერთ-ერთ პოპულარულ ვებ-გვერდ „აჰა ლაიფზეც“ ნახავთ, სადაც ყველაფერი იყიდება, ტელეფონით დაწყებული, კუნძულით დამთავრებული. ინტერნეტ გვერდს ძალიან ცნობილი კურატორები ჰყავს, როგორიცაა ცნობილი ფიზიკოსი დიპაკ ჩოპრა, ან კომპანია ლიზ კლებორნის კომერციული დირექტორი და ტელეწამყვანი ტიმ განი. „ნინი ქეის ქუდები ბედნიერებას, ძალას და ხალისს მოგანიჭებენ. მათი წყალობით თქვენ შეგამჩნევენ და ყოველთვის გამოგარჩევენ“- აღნიშნავენ კურატორები. ასე რომ, ატარეთ ჩემი ქუდი, ამბობს თავად ნინი, კომპლიმენტები და ბევრი მეგობარი მუდამ გარანტირებული გექნებათ.

ჯორჯიას ჯორჯიისგან

Posted August 13th, 2013 at 5:36 pm (UTC+0)
1 comment

დიზაინერი ირაკლი იმერლიშვილი

პირველივე ჩასვლამ ჯორჯიის შტატის ქალაქ ატლანტაში, ახალგაზრდა ქართველი ბიჭის ბედი რადიკალურად შეცვალა. მისთვის სიმბოლური გამოდგა ატლანტის ოლიმპიადისთვის მომზადებული ქართული სახლის დიზაინი, რომელსაც „ჯორჯიას ჯორჯიისგან“ (From Georgia to Georgia) დაარქვეს. მოგვიანებით ირაკლიმ ჯორჯიის შტატში 15 წელი გაატარა, სამაგისტრო პროგრამა დაამთავრა, დაოჯახდა და ბევრი საინტერესო პროექტი განახორციელა. დღეს ქართული საბავშვო თეატრის მხატვარი წარმატებული დიზაინერია, რომელიც შეერთებული შტატების უმაღლესი კლასის გოლფის კლუბების, აბუ-დაბის ხუთვარსკვლავიანი სასტუმროების, თუ ჰონგ-კონგის უძვირესი რესტორნების დიზაინის ავტორად გვევლინება.

ვფიქრობ, დადგა დრო, ქართველებმა უკეთ გავიცნოთ ირაკლი (შინაურებისთვის – ირა) იმერლიშვილი, რამდენიმე პრესტიჟული პრიზის მფლობელი, ნიჭიერი, გემოვნებიანი და უზომოდ შრომისმოყვარე ადამიანი, რომელმაც მართლა შეძლო ე.წ. ამერიკული ოცნება რეალობად ექცია. ამბობენ, შემთხვევით არაფერი ხდებაო. ასეა, თუ ისე, ჯერ, ნებისმიერ შემთხვევაში, თბილისში უნდა დავბრუნდეთ. ირაკლი ცნობილი ხელოვანის, უშანგი იმერლიშვილის ოჯახში გაიზარდა. მამა თბილისის ოპერის თეატრის მთავარი მხატვარი იყო და შესაბამისად, ოჯახში მუდმივად მხატვრები და ხელოვნების სხვა დარგის წარმომადგენლები ტრიალებდნენ. ბავშვობაში რაც თავი მახსოვს, სულ ფანქარი ან კალამი მეჭირა და ვხატავდიო, იგონებს ირაკლი.

აბუ-დაბის სასტუმროს ვესტიბიული

სპეციალობის არჩევაზე არც უყოყმანია. მე-7 სკოლის დამთავრების შემდეგ სამხატვრო აკადემიაში თეატრის დიზაინის ფაკულტეტზე გააგრძელა სწავლა. 17 წლიდან მუშაობდა გოგი თოდაძის საბავშვო თეატრ „ბერიკებში“. კარიერა თავიდანვე წარმატებული გამოდგა. სპექტაკლები იმდენად პოპულარული იყო, რომ ძალიან ხშირად იწვევდნენ უცხოეთში გასტროლებზე. ატლანტაში გამგზავრებამდე, 90-იანი წლების დასაწყისში ბათუმის ოპერის და ბალეტის თეატრის შექმნაში მიიღო მონაწილეობა, რითაც ძალიან ამაყობს. „ვამაყობ იმიტომ, რომ იმ ყველაზე რთულ პერიოდში, ტყვიების ზუზუნის და ნგრევის წლებში, ჩვენ ვხატავდით და ვაშენებდით. ძალიან გამიმართლა მაშინ“ – ამბობს ირაკლი.

1995 წელი იყო. საქართველო ატლანტის ზაფხულის ოლიმპიადისთვის ემზადებოდა. ქართული ნაკრები პირველად იღებდა მონაწილეობას მსოფლიო ოლიმპიადაზე, როგორც დამოუკიდებელი ქვეყნის წარმომადგენელი. ნაკრების ოლიმპიური ჩაცმულობისთვის გამართულ კონკურსში ირაკლი იმერლიშვილმა გაიმარჯვა. ფორმების დიზაინის და შესრულების გარდა, მას უნდა მოეწყო მუზეუმის ტიპის ე.წ. ქართული სახლი ატლანტაში. სახლის „ჯორჯიას ჯორჯიისგან“ საზეიმო გახსნაზე ამერიკელი წყვილი, ჯეიმს და ნენსი ფილდსები გამოეცნაურენ.  ფილდსები აღფრთოვანებული იყვნენ ირაკლის გაკეთებული დიზაინით. ნენსი თავადაც დიზაინერი იყო, ამიტომ მისი იშვიათი გემოვნება შეუმჩნეველი არ დარჩენია. ზოგიერთი ამერიკელი ოჯახის უზომო სიკეთეზე გსმენიათ, ალბათ. ფილდსებიც სწორედ ასეთები აღმოჩდნენ. ისინი დაბეჯითებით თხოვდნენ ირაკლის ამერიკაში დარჩენას და პირდებოდნენ, რომ სწავლის საფასურს გადაუხდიდნენ. ირაკლი ეჭვის თვალით უყურებდა ამ პერსპექტივას, იმიტომ რომ ინგლისური თითქმის არ იცოდა.

ფილდსების ოჯახს ვთხოვე, წავალ საქართველოში, ვისწავლი, მოვემზადები, ჩავაბარებ გამოცდებს და ამის მიხედვით, დრო გვაჩვენებს, როგორ წავა საქმე-თქო. ფილდსებმა ისე მოინდომეს, ენით აუწერელი ისტორიაა. იმდენი რამე გააკეთეს ჩემთვის, იქ რომ გამეგრძელებინა სწავლა, უბრალოდ წარმოუდგენელია. რომ ვყვები ხოლმე ამ ისტორიას, თავიდან ბევრი ვერ მიჯერებს, იმხელა სიკეთე გამიკეთეს. 1996 წელს დავბრუნდი თბილისში, 2 წლის განმავლობაში მოვიკეტე კარი, ჩავიკეტე, რომ მესწავლა ინგლისური. ორ წელიწადში ჩავაბარე გამოცდები, რამაც მომცა საშუალება რომ წავსულიყავი ატლანტაში” – ყვება ირაკლი

ის ჯორჯიის სახელმწიფო უნივერსიტეტში მოეწყო. ფილდსებთან ცხოვრობდა, ყველანაირი ხარჯი თავის თავზე აიღესო, ამბობს. მანქანაც კი უყიდეს, რადგან უნივერსიტეტში სხვანაირად ვერ ივლიდა. დაფინანსების გარდა, ჯეიმსი და ნენსი მაქსიმალურად ცდილობდნენ, რომ ირაკლის თავი უცხოდ არ ეგრძნო, ქართული კულინარიაც კი საგანგებოდ შეისწავლეს და საღამოობით, ხშირად ქართულ კერძებს ახვედრებდნენ.

სწავლის პერიოდში ინტერნატურა (6-თვიანი სასწავლო პრაქტიკა) გაიარა ცნობილ არქიტექტურის და დიზაინის ფირმაში „ნაილს ბოლტონ ესოშიეთ“ (Niles Bolton Associates). იოლი არ იყოო, ამბობს, რადგან დიზაინის ქართული სკოლა დასავლეთში მიღებული სტანდარტებისგან ბევრად განსხვავდებოდა. სხვა რომ არაფერი ვთქვათ, ხელით ხაზვის და ხატვის კულტურა ამერიკაში აღარ არსებობს, სამწუხაროდ სულ მთლად დაკარგულიაო, ყვება ირაკლი. მალევე მიხვდა, რომ სამუშაო მეტად შემოქმედებითი რომ ყოფილიყო, დიზაინში უფრო ტურიზმის განხრით უნდა წასულიყო. სკოლების, საავადმყოფოების, თუ ოფისების დიზაინი მას არ აინტერესებდა.

უნივერსიტეტი 26 წლის ასაკში დაამთავრა და მაშინათვე დაიწყო მუშაობა ატლანტაში მდებარე კომპანიაში „დიზაინ ქონთინიუმ“ (Design Continuum). სასტუმროების დიზაინის პროფესიაში პირველი სერიოზული ნაბიჯებიც სწორედ იქ გადადგა. სახელი პროფესიონალებში მას შემდეგ გაითქვა, რაც „თი-ფი-სის“ გოლფის კლუბის ბოსტონის ფილიალის დიზაინი გააკეთა, რომელიც აშენებისთანავე შეერთებულ შტატებში საუკეთესო კერძო კლუბებს შორის დასახელდა. ჟურნალმა „გოლფ ინქორფორეითიდ“ ის შეერთებულ შტატებში ნომერ პირველ კლუბადაც კი აღიარა.

სამი წლის შემდეგ სამსახური საოცნებო კომპანია „ეიჩ-ბი-ეის“ (HBA-Hirsh Bedner Associates) ატლანტის ფილიალში შესთავაზეს. ეს უკვე საერთაშორისო, გლობალურ მასშტაბებზე გასვლას ნიშნავდა. კომპანიას ოფისები მსოფლიოს თითქმის ყველა დიდ ქალაქში აქვს. ჟურნალი „ინტერიერის დიზაინი“ (Interior Design) ყოველწლიურად აქვეყნებს სიას სახელწოდებით „ინტერიერის დიზაინის გიგანტები“, რომელშიც ტურიზმის ბიზნესში ბოლო 10 წელზე მეტია პირველ ადგილს კომპანია „ეიჩ-ბი-ეი“ იღებს. ჟურნალი რამდენიმე მონაცემზე დაფუძნებულ რეიტინგებს ადგენს, მათ შორის ხარისხთან ერთად, დაკვეთების ყოველწლიური მოცულობაც არის. ირაკლიმ კომპანიაში ბოლო 8 წელიწადი გაატარა. ამ პერიოდს მიეკუთვნება მისი ყველაზე დიდი მასშტაბის პროექტები, პუბლიკაციები დიდი ბრიტანეთის, თუ ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნების პრესტიჟულ გამოცემებში და რამდენიმე საერთაშორისო ჯილდოც. პრესტიჟულ პრიზებს შორისაა 2012 წლის ნოემბერში აღებული ჯილდო საუკეთესო სპის დიზაინისთვის და 2013 წლის აპრილში – აბუ დაბიში ხუთვარსკვლავიანი სასტუმრო „რიჯისის“ დიზაინისთვის.

ირაკლის ჰონგ კონგში დავუკავშირდით. იქ მისი დიზაინით სულ რამდენიმე დღის წინ 3 რესტორანი გაიხსნა. რესტორნების კლასზე იმის მიხედვითაც შეიძლება მსჯელობა, რომ ერთ-ერთი მათგანი მხოლოდ ფართის ქირაობაში ყოველთვიურად საშუალოდ 120 ათას ამერიკულ დოლარს იხდის. ირაკლი ამბობს, რომ ისე მოსწონს ჰონგ კონგის დინამიურობა და მუდმივად ცვალებადი, დაუშრეტელი ენერგია, რომ იქ რამდენიმე წლით დარჩენას გეგმავს.

ირაკლის ნამუშევრები ნიუ იორკში მცხოვრებ ხელოვნებათმცოდნეს, თამარ ტვილდიანს ვაჩვენეთ, რომელიც ამბობს, რომ მისთვის ეს იყო მოულოდნელი სიურპრიზი, აღმოჩენა და სრული სენსაცია. თამარს ყველაზე მეტად აბუ დაბის სასტუმრო და ჰონგ კონგის რესტორნების დიზაინი მოეწონა. მისი თქმით, ორივე მათგანი მდებარეობს ისეთ „განებივრებულ“ რეგიონებში, რომელთა არტ-სივრცეში შეღწევა ძალიან რთულიც არის და იმავდროულად სასურველიც მსოფლიოს ბევრი მაღალი დონის შემოქმედისთვის. ასეთი კლასის დაკვეთის მიმღები ავტორის პროფესიონალიზმზე ლაპარაკი ზედმეტადაც კი მიმაჩნიაო, ამბობს თამარი და გვიხსნის, რომ ინტერიერის დიზაინი, თავისთავად  საკმაოდ რთული და კომპლექსური დარგია. „ის ითხოვს მრავალმხრივ ცოდნას და თავის თავში მოიცავს ისეთ საკითხებს, როგორიცაა ნაგებობის ადგილი და ხასიათი; შიდა სივრცის დანიშნულება და მასშტაბი; ავეჯის, განათების, ფერის, ფაქტურის ელემენტები. სწორედ დიზაინერია ყველა ამ ფაქტორის კომპოზიტორი და თუ გნებავთ, დირიჟორიც“ ამბობს თამარი და დასძენს, რომ მთლიანად დიზაინერის მხატვრულ ალღოზე და გამოვნებაზეა დამოკიდებული ის ემოციური განწყობა, რომელსაც საბოლოო ჯამში ამა თუ იმ ინტერიერისგან ვღებულობთ. კითხვაზე, მაინც რა არის ის მთავარი, განსაკუთრებული, რითაც ირაკლიმ მოახერხა თავის წარმოჩენა, ამ ძალზე კონკურენტულ გარემოში დამკვიდრება და პრეტენზიული დამკვეთის ყურადღების მიპყრობა, თამარი გვასუხობს:

ორივეგან, ჰონგ კონგის და აბუდაბის შემთხვევაშიც სჩანს ერთი და იგივე, ძალიან საინტერესო და მნიშვნელოვანი მიდგომა: ითვალისწინებს რა რეგიონის კულტურული მემკვიდრეობის ხასიათს, მისი არქიტექტურისთვის დამახასიათებელ ელემენტებს და დეკორატიულ შტრიხებს, ავტორი განსაკუთრებული ზომიერების გრძნობით და სიფაქიზით აკეთებს გარკვეული დეტალების სტილიზაციას. და იყენებს მათ დამაგვირგვინებელ აქცენტებად ინტერიერის განწყობის შექმნისათვის“.

ეს აქცენტები ამ ულტრათანამედროვე სივრცეებში, ხელოვნებათმცოდნის განმარტებით, ერთის მხრივ, მიგვანიშნებენ, თუ მსოფლიოს რა ნაწილში იმყოფები. მეორეს მხრივ კი, პატივს მიაგებენ იმ ქვეყნის კულტურულ წარსულს, სადაც მხატვრული ნაწარმოები იქმნება. „აუცილებლად მინდა ვთქვა, რომ მხოლოდ ნიჭიერება ასეთ შესანიშნავ ნაყოფს ვერ გამოიღებს. ირაკლი იმერლიშვილის შემოქმედება არის სიმბიოზი ტალანტის, მაღალი პროფესიონალიზმის და ტიტანური შრომის“ – აღნიშნავს დასასრულს თამარ ტვილდიანი.

 

აქ შეგიძლიათ მოისმინოთ აუდიოჩანაწერი

ფოტოებზე დაწკაპუნების შემთხვევაში, ისინი დიდდება და მათი დეტალურად გაცნობის საშუალება მოგეცემათ.

“არ უნდა გვეცოდებოდნენ, უნდა ვამაყობდეთ ამ ბიჭებით”

Posted June 18th, 2013 at 12:19 pm (UTC+0)
3 comments

„ქართული ხმების“ კვარტეტის მანქანა ვაშინგტონში საღამოს 6 საათისთვის შემოვიდა. შეერთებული შტატების დედაქალაქში დათო არჩვაძე, დათო კიკაბიძე, ზურა და გივი ბაკურაძეები იმ დღეს ექსკურსიაზე არ ჩამოსულან.  ნიუ იორკიდან მომავალი მანქანის ნავიგატორში დანიშნულების ადგილად ვოლტერ რიდის ჰოსპიტლის მისამართი იყო შეყვანილი.

ამერიკაში სულ რამდენიმე დღით გასტროლებზე მყოფმა მომღერლებმა ავღანეთში დაჭრილი ქართველი ვეტერანების მოსანახულებლად მანქანით თითქმის 5 საათი იმგზავრეს. ძალიან უნდოდათ ცოტა ხნით მაინც მათ გვერდში ყოფნა, თანამებრძოლების დაღუპვის გამო მისამძიმრება და თან მათთვის პატარა საჩუქარიც მოჰქონდათ. ეს იყო  ავღანეთში მყოფი ქართველი ჯარისკაცებისთვის დაწერილი სიმღერა, რომლის ავტორებიც ლილიკო ნემსაძე და ნანა ცინცაძე არიან. სიმღერის პრემიერა სწორედ საავადმყოფოს პატარა, მყუდრო მისაღებში დაიგეგმა, ყოველგვარი პომპეზურობის და გაპრანჭული ექსკლუზივების გარეშე.

„კომპოზიტორმა ლილიკო ნემსაძემ შექმნა ახალი სიმღერა სპეციალურად „ქართული ხმებისთვის“, ჩვენი ანსამბლისთვის. ფაქტიურად წამოსვლის წინა დღეებში ჩაიწერა ეს სიმღერა. მეც  გამზადებული პირველად მოვისმინე ეს სიმღერა და ჩამოვუტანეთ საჩუქრად ბიჭებს“ – ყვება დათო არჩვაძე.

ავღანეთში მყოფი ჯარისკაცებისთვის თბილისში ჩაწერილი სიმღერა “ბიჭებო”

ძალიან ემოციური საღამო გამოვიდა. საჩუქარი კი ბევრად უფრო დიდი აღმოჩნდა, ვიდრე ერთი ლამაზი სიმღერა, თუნდაც „ქართული ხმების“, ამ უბადლო შემსრულებლების, ნამღერი. თავიდან ცოტა უხერხული, დროდადრო ძალიან სევდიანი საღამო ბოლოსკენ თითქოს გამთლიანდა და ომახიანი სიმღერით და უზომო სითბოთი სავსე ერთობაში და თანადგომაში გადაიზარდა. განუმეორებელ, დაუვიწყარ დღედ დარჩება ყველასთვის, როგორც სტუმრებითვის, ისე მასპინძლებისთვის და შემთხვევით შემოსწრებული უცხოელებისთვისაც კი, რომლებიც ჯერ გაკვირვებით, შემდეგ კი დაუფარავი აღტაცებით შესცქეროდნენ იქ თავმოყრილ ქართველებს და მონუსხულებივით ადგილიდან ფეხს ვერ იცვლიდნენ.

ზურა ბაკურაძე ამბობს, რომ მსგავსი განცდა არასოდეს ჰქონია. „ისეთი დღეების კატეგორიას მივაკუთვნებ, არასოდეს რომ არ დაგავიწყდება, სულ თითებზე ჩამოსათვლელი რომ გაქვს. იმიტომ, რომ ამ ბიჭებთან და ამ გმირებთან შეხვედრა პატივი იყო თითოეული ჩვენთაგანისთვის. მოგვეცა იმედი ჩვენი ქვეყნის და სიცოცხლის.  ჩვენი იმედები არიან და უბედნიერესი ხალხი ვართ, რომ მოხდა ასეთი ლამაზი შეხვედრა“.

„შეცოდება ჩვენ ბიჭებს ყველაზე ნაკლებად ჭირდებათო“, თქვა ერთ-ერთმა ავღანელმა ვეტერანმა, რომელიც დაჭრილებს ეხმარება, „ქართველებმა ჯობია ვიამაყოთ ასეთი ვაჟკაცებითო“. ვოლტერ რიდის მისაღებში  არაერთხელ გაჟღერებული მსგავსი სიტყვები, ქართველის თუ უცხოელის მიერ წარმოთქმული, აქ ბანალურ ჭეშმარიტებად ჟღერს, მაგრამ ამ კედლებს მიღმა ეს ბევრს სამწუხაროდ, არ ესმის. ქართველი ჯარისკაცები ხომ ყველაზე აპოლიტიკურები არიან. მათ სწამთ, რომ  სახელმწიფოს ემსახურებიან, და არა მუდმივად ცვალებად პოლიტიკოსებს. იქ იბრძოლებენ, სადაც საქართველო  ჩათვლის ამას საჭიროდ და თავს ყოველგვარი კითხვის ნიშნის დასმის გარეშე ანაცვალებენ ქართული სახელმწიფოს მშენებლობის და დაცვის საქმეს. ვინც არ უნდა მოინდომოს და როგორადაც არ უნდა ეცადოს, ვერანაირი კონტრაქტის პირობებით და ხელფასით ვერ დააკნინებს მათ თავდადებას და ქვეყნის სამსახურს.

„მინდა ყველას ვუთხრა, რომ მივიდნენ, იმ ბიჭებს თვალებში ჩახედონ და ალბათ იმედი მაქვს, რომ შერცხვებათ თავიანთი თავის. მებრძოლი თუ არ ხარ სულით, გულით და სხვა იდეა არ გაქვს, ვერ იქნები იქ უბრალოდ. ესენი ნამდვილი მებრძოლი ბიჭები არიან და ეგეთი რამე ალბათ არ უნდა გაბედოს ადამიანმა, ვინც არ უნდა იყოს და მსგავსი სიტყვები აკადროს მათ. იგივე სიკვდილის ტოლფასია იმ ბიჭებისთვის. იმასაც ვიტყვი, რომ იქ რომ მივედით, თითქოს ხელიც გვქონდა და ფეხიც, მაგრამ ვერანაირად ვერ ვიგრძენი თავი იმათზე ძლიერად. იმდენად ძლიერები და ისეთი სულის ბიჭები არიან“ – ამბობს დათო კიკაბიძე.  

დილის პირველი საათი დაიწყო. ჩვენი ჯარისკაცები ჯერ კიდევ მხნედ გამოიყურებოდნენ და არაფრით ემეტებოდათ გასაშვებად „ქართული ხმების“ ბიჭები.  იმათაც ფეხები თითქოს უკან რჩებოდათ, მაგრამ ამერიკელი ექიმების და პაციენტების კეთილგანწყობით და მოთმინებით მეტს ვეღარ ისარგებლებდნენ. ჰოსპიტალში ხომ შუაღამემდე, თითქმის 6 საათი განუწყვეტლად ისმოდა ქართული საგალობლები, ქალაქური თუ ხალხური სიმღერები.

„სასწაული ემოცია იყო და ვერ გამოვთქვამ უბრალოდ იმ ყველაფერს, რაც ვიგრძენი და შევიგრძენი – ამ ბიჭების ვაჟკაცობას, უდიდეს სიყვარულს თავის ქვეყნის მიმართ. ალბათ ღირდა აქ ჩამოსვლა იმად, რომ მოგვიწია ცოტა ხნით ბიჭების გვერდში დგომა. მართლა ენით აუწერელი სიამოვნება და ემოცია მივიღეთ თითოეულმა ჩვენთაგანმა“ – ამბობს გივი ბაკურაძე.

დამშვიდობების შემდეგ, ბიჭებმა საავადმყოფოს  გასასვლელში მოულოდნელად ისეთი მრავალჟამიერი დაცხეს, გულიდან ამომსკდარ ყვირილს რომ უფრო  გავდა. ენით გამოუთქმელ დარდს, ტკივილს, სიხარულს, სიყვარულს, ერთად დგომას, გამარჯვების ჟინს, სიმტკიცეს, მომავლის რწმენას – ყველაფერს ერთად რომ იტევდა ორიოდ წუთში უბადლო იმპროვიზაციით შესრულებული ეს მართლაც გენიალური სიმღერა.

 

საავადმყოფოში ნამღერი მრავალჟამიერი (ბოდიშს გიხდით ტელეფონით გადაღებული კადრებისთვის)

აქ შეგიძლიათ მოუსმინოთ აუდიოჩანაწერს

P. S.

ავღანელი ვეტერანების სახელით, „ქართული ხმების“ კვარტეტთან ერთად მადლობას ვუხდით გასტროლების ორგანიზატორს გელა საჩალელს და კომპანია „ზუბერს“; ირაკლი შაიშმელაშვილს; ასევე ბრუკლინში მდებარე მაღაზიას Georgian Food (ქართული კერძები) და მის მფლობელებს შორენა დალაქიშვილს და თიკა დათაშვილს, რომელთაც ვაშინგტონში ნამდვილი ქართული, გულუხვი სუფრა გაშალეს.

 

ვირჯინიის ქართველი ჩემპიონი

Posted June 16th, 2013 at 5:51 pm (UTC+0)
1 comment

14 წლის მარიამ სალაყაიამ ჩოგბურთში ვირჯინიის შტატის ჩემპიონის ტიტული მოიპოვა. ამის შესახებ „ვაშინგტონ პოსტის“ სტატიით შევიტყვეთ, რომელიც ასევე იყო დასათაურებული: „ჩოგბურთი: მარიამ სალაყაია ჯორჯ მეისონის სკოლიდან ერთეულებში ვირჯინიის ა-კლასის  ჩემპიონი გახდა“. სასიხარულო ცნობა ქართული ემიგრაციის სოციალურ ქსელებში მაშინათვე გავრცელდა. ცნობისთვის: ვირჯინიის მოსახლეობა 11 მილიონს აღემატება.

ფინალში მარიამმა დამაჯერებლად მოუგო როზა სმიტს: 6-3, 6:2. „ის ორივე მატჩს სრულად აკონტროლებდა. ეს ძალიან დიდი გამარჯვებაა. ეს ხომ მარიამის დებიუტია… ის კორტზე ძალიან თავდაჯერებული, ფოკუსირებული იყო. მხოლოდ ჩოგბურთზე, საკუთარ თამაშზე იყო კონცენტრირებული. უდიდესი წარმატებაა! – განუცხადა „ვაშინგტონ პოსტს“ ჯორჯ მეისონის მწვრთნელმა, ქრისლინ ბალდომ. „ამერიკის ხმასთან“ საუბრის დროს კი ქრისლინმა აღნიშნა, რომ ის განსაკუთრებით ბედნიერია იმით, რომ მარიამმა არამარტო ერთეულებში გაიმარჯვა, არამედ სკოლის გუნდის გამარჯვებაშიც დიდი წვლილი შეიტანა. მწვრთნელის თქმით, ჯორჯ მეისონის სკოლას ჩემპიონის ტიტული 1988 წლის შემდეგ არ მოუპოვებია. ძალიან ამაყი, უბედნიერესი ვარ ჩემი გოგონების წარმატებითო, ამბობს გუნდის მწვრთნელი და მარიამის თამაშის სტილის შესახებ ამბობს, რომ ის სრულიად განსხვავდება მარიამის ხასიათისგან:

„არასოდეს მინახავს მარიამის ასეთი აგრესიული თამაში. გოგონებთან ისეთი მხიარული და მეგობრულია, მაგრამ შემდეგ, კორტზე აბსოლუტური ტრანსფორმაცია მოხდა. მომენტალურად საბრძოლოდ შემართული და მტრული გახდა, არაფრის დათმობას აპირებდა.

შტატის ჩემპიონატზე სრულიად განსაცვიფრებელი კლასი აჩვენა. თითოეული ქულისთვის იბრძოდა. იყო მომენტი, როცა მომეჩვენა, რომ პოზიციებს თმობდა, მაგრამ მაშინათვე აღიდგინა თავდაჯერება და გამარჯვებისთვის ბოლომდე იბრძოლა. ეს გუნდისთვის ძალიან მნიშვნელოვანია. მისი თამაში დანარჩენ გოგონებსაც დიდ ძალას აძლევს. ახლა მარიამი უკვე ეროვნულ ჩემპიონატში იღებს მონაწილეობას“ – ამბობს მარიამის მწვრთნელი.

მარიამი შეერთებულ შტატებში სულ 4 წლის წინ ჩამოვიდა. ჩოგბურთს 7 წლიდან თამაშობდა მიშა ბუთხუზის ჯგუფში და საქართველოშიც არაერთ ჩემპიონატში მიუღია მონაწილეობა, მაგრამ ამერიკაში დამამთავრებელ კლასებამდე სკოლებში ტურნირები არ იმართება. ამიტომ მხოლოდ მე-9 კლასში გადასვლის შემდეგ ჩასვეს მარიამი სკოლის გუნდში, რომელმაც წელს (ალბათ მარიამის დიდი დამსახურებითაც) ვირჯინიის შტატის ჩემპიონატი მოიგო.

ტურნირში მარიამზე ბევრად უფროსი და გამოცდილი ჩოგბურთელები მონაწილეობდნენ. 14 წლის, ერთი შეხედვით, გამოუცდელი უცხოელი  გოგონას გამარჯვებას არავინ ელოდა. 8 თამაშის მოგება მოუწია, რომ ერთეულებში ჩემპიონი გამხდარიყო. თან მეტოქე თითოეულ თამაშზე, როგორც წესი, მასზე უფროსი და გამოცდილი იყო. მარიამი თვლის, რომ მის წარმატებაში დიდი როლი ითამაშეს ამერიკელმა თანაგუნდელებმა, რომლებმაც სკოლაში თავი უცხოდ არ აგრძნობინეს, თავისიანად მიიღეს და თავიდანვე დაუმეგობრდნენ.

კითხვაზე, თუ რამდენად განსხვავდება ქართული საჩოგბურთო სკოლა ამერიკულისგან, მარიამი გვპასუხობს, რომ კვირაში ხუთჯერ ვარჯიშობს, დაახლოებით ორსაათნახევარი დღეში, მაშინ როცა საქართველოში დღეში მხოლოდ 1 საათის მანძილზე ვარჯიშობდა.

„აქ უფრო დიდხანს არის ვარჯიშები და უფრო ინტენსიურია. საქართველოში მარტო 1 საათი იყო იყო ხოლმე ვარჯიში. თან აქ უფრო მეტი ბავშვია ჯგუფში. შეჯიბრებები იყო მარტო შემოდგომაზე და გაზაფხულზე. აქ კორტებიც უფრო მეტია. თან ტურნირები ყოველ შაბათ-კვირასაა“ – გვიხსნის მარიამი.

ჩოგბურთელობაზე ჯერჯერობით არ ფიქრობს. უნდა რომ ოჯახური ტრადიცია გააგრძელოს და ექიმი გახდეს. ყველაზე უფრო ქირურგია აინტერესებს. ხშირად დადის საქართველოში, თითქმის ყოველ ზაფხულს და ჩოგბურთში ვარჯიშს იქაც ყოველთვის აგრძელებს.

ვირჯინიის შტატის სასკოლო ჩემპიონატი დასრულდა, მაგრამ მარიამი შეჯიბრებებზე სიარულს აგრძელებს. ის ახლა ამერიკის ეროვნულ, შუაატლანტიკურ ტურნირში მონაწილეობს, რომელიც ახალგაზრდა ჩოგბურთელებისთვის ყველაზე მასშტაბურ ჩემპიონატად ითვლება და რომელში მონაწილეობაც უკვე მათ საერთაშორისო რეიტინგებს განსაზღვრავს. ვულოცავთ მარიამს პირველივე ჩემპიონატზე ერთდროულად ორი თასის მოპოვებას, ერთეულებში და გუნდთან ერთად, და მომავალშიც არაერთ დიდ წარმატებას ვუსურვებთ.

აუდიოჩანაწერი

ანიტა

Posted June 3rd, 2013 at 5:41 pm (UTC+0)
Leave a comment

ერთი თვეც არ იყო გასული, რაც გიორგი გაგნიძემ ნიუ იორკის მეტროპოლიტენის ოპერაში გასტროლები დაასრულა, რომ შეერთებულ შტატებში ანიტა რაჭველიშვილი ჩამოვიდა. საერთოდ, მაისის თვეში ამერიკის ქართულ იმიგრაციაში იმდენი საინტერესო რამ მოხდა, რომ აქვე ბოდიში უნდა მოგიხადოთ, ყველაფერის შესახებ თხრობას ვერ ვახერხებ. თუმცა, ანიტას გასტროლები ისეთი რანგის მოვლენაა, რომ უთუოდ გამორჩეულ ყურადღებას იმსახურებს.

ქალაქ დეტროიტში, მიჩიგანის ოპერის თეატრში ანიტამ ჯუზეპე ვერდის „აიდაში“ ამნერისის წამყვანი პარტია შეასრულა. სამწუხაროდ, ვაშინგტონიდან დეტროიტი მანქანით სულ ცოტა 9 საათის გზაზე მდებარეობს და წარმოდგენის ნახვა ვერ შევძელი. მაგრამ გპირდებით, მეტროპოლიტენის ოპერაში კიდევ რომ ჩამოვა, აუცილებლად წავალ ნიუ იორკში, სპექტაკლსაც დავესწრები, ანიტასაც შევხვდები და ყველაფერს უფრო  დაწვრილებით მოგითხრობთ.

ანიტას ტელეფონით ვესაუბრე. ზუსტად შერჩეული სიტყვები, პირდაპირი პასუხები – ყოველგვარი მიკიბვ-მოკიბვის და პათეტიკის გარეშე, პრაგმატულობა და  თავდაჯერებულობა… ზოგადად, ენერგეტიკა და ტემპერამენტი ისეთი აქვს, რომ სატელეფონო საუბრითაც მიხვდები, როგორი პირდაპირი, პრინციპული და მიზანდასახული ადამიანია.

– როგორ, სულ არ გინერვიულია? ოდნავ მაინც?

ეს კითხვა იმიტომ დავუსვი, რომ გამომიტყდა, არ ვღელავდი პრემიერაზეო. არადა წარმოიდგინეთ: ინტერვიუს ამ ნაწილში საუბარი იყო უცხოეთში ახალგაზრდა შემსრულებლის  სულ პირველ გამოსვლაზე. ეს ანიტა რაჭველიშვილისთვის იყო მილანის ლა სკალაში დებიუტის პირველი დღე, როცა ბიზეს ოპერაში კარმენი სრულიად ახალბედა ქართველმა  ოპერის მომღერალმა შეასრულა. პირველი შემთხვევა იყო, როცა ასეთ ახალგაზრდას, მაშინ ჯერ კიდევ 25 წლის სტუდენტ გოგონას ლა სკალას გახსნაზე მთავარი პარტია შესთავაზეს. პირველად იყვნენ იტალიაში და ლა სკალას პრემიერაზეც მისი მშობლები.

ემოციურად დაუვიწყარი დღე იყოო ამბობს, ოღონდ „მართლა არ მინერვიულია. ჩემი საფიქრალი აკადემიის დასრულებიდან (ლა სკალას აკადემია 2009 წლის ივლისში დავამთავრე) 7 დეკემბრამდე, ანუ პრემიერამდე, მთელი ამ ხნის განმავლობაში მარტო ის იყო, რომ ამ თვეების მანძილზე კარმენის პარტია მომემზადებინა. და იმდენად კარგად მოვემზადე, რომ ლოგიკით რომ მიუდგე, და ცხოვრებაში ბევრ რამეს მართლაც ლოგიკით ვსაზღვრავ, სანერვიულო მართლა არაფერი მქონდა“.

ცოტა რამ ბიოგრაფიიდან: რაც თავი ახსოვს, სულ მღეროდა. იმდენს ვმღეროდი პატარობაში, ვერავინ მაჩერებდაო, იგონებს. და რა კარგია, რომ ვერ და არ აჩერებდნენ. წარმოგიდგენიათ, ხელოვანი მშობლების ნაცვლად, ისეთი მკაცრი დედ-მამა რომ ჰყოლოდა, რომლებიც მის სიმღერას არასერიოზულ გატაცებად ჩათვლიდნენ და აიძულებდნენ სხვა უფრო პრაგმატული პროფესია აერჩია? დღეს შეიძლება არც გვცოდნოდა, თუ ვინ არის ანიტა რაჭველიშვილი.

კონსერვატორიაში პედაგოგთანაც ძალიან გაუმართლა. 6 წლის მანძილზე ემზადებოდა მანანა ეგაძესთან. მანანამ აიძულა იტალიაში წასულიყო. ძალიან ცუდად იყოო, იგონებს ანიტა. ავადმყოფობდა და ეშინოდა, რამე რომ დამემართოს, შენ რა გეშველებაო. „ძალიან შემეხვეწა, რომ წავსულიყავი თბილისიდან და მეპოვა ჩემი ბედი, ჩემი კარიერა სადმე საზღვარგარეთ გამეგრძელებინა“.

ასე მოხვდა ანიტა იტალიაში, მილანის ლა სკალას აკადემიის მისაღებ გამოცდებზე. 2007 წელს ერთ ადგილზე 40 ადამიანი აბარებდა. 400 კონკურსანტიდან 10 რჩეულს შორის აღმოჩნდა. აკადემიის დასრულებამდე, 2009 წლის აპრილში მიიღო შეთავაზება კარმენის როლზე, რომლის პრემიერაც ზემოთ უკვე ვახსენე.

ლა სკალაში წარმატებულ დებიუტს ჩრდილოეთ ამერიკაში გასტროლები მოჰყვა. ანიტას კარმენმა ოვაციებით მოიარა ჯერ ტორონტოს, შემდეგ ბერლინის, ვერონის, ნიუ იორკის მეტროპოლიტენის, მიუნხენის, სიეტლის, სან ფრანცისკოს და კიდევ უამრავი სხვა ქალაქის სცენა. კარმენის გარდა იმღერა დულცინეას პარტია დონ კიხოტში, რიმსკი-კორსაკოვის „მეფის საცოლეში“, დროის მოკლე ინტერვალში ჰქონდა რამდენიმე ათეული საკონცერტო გამოსვლა.

„ეი-ბი-სის“ მუსიკალური მიმომხილველი, საიმონ ჰელი ანიტას შესახებ წერდა, რომ 28 წლის დრამატული სოპრანო ძალიან მალე გახდა ჩვენი დროის კარმენის ერთ-ერთი საუკეთესო შემსრულებელი. „პირველი აქტის მეორე ნახევრამდე სპექტაკლი მოდების ჩვენებას უფრო ჰგავდა, სანამ ქალბატონი რაჭველიშვილის ძლიერმა ხმამ და დაუმორჩილებელმა სცენურმა სახემ იქ ცეცხლი არ გააჩაღა… ნებისმიერი კარგი კარმენი დომინანტურია სცენაზეო, ამბობს ანიტა რაჭველიშვილი, ქართველი  მეცო სოპრანო, რომელმაც სახელი 2009 წელს ლა სკალაში სწორედ კარმენით გაითქვა… გაღვივებული, მიწიერი სექსუალურობით ის აბსოლუტურად იდეალურია ამ როლისთვის. როგორღაც ახერხებს იყოს ერთდროულად ცივი და ანგარიშიანი, მაშინ როცა ძირითადად  მოუთვინიერებელია და ზოგჯერ სრულიად დაუოკებელიც“ – წერდა მეტროპოლიტენის ქართველ კარმენზე „ნიუ იორკ თაიმსი“.

ანიტას ამნერისმაც ოპერის კრიტიკოსთა დიდი მოწონება დაიმსახურა. „დეტროიტ ნიუზში“ ვკითხულობთ: „ანიტა რაჭველიშვილი სრულად იპყრობს ამნერისის როლს და ხელიდან არ უშვებს მას. მისი მეცო ბარხატივითაა: ბნელიც, მდიდარიც, მაგრამ ამავე დროს მაღალი ნოტებით მოკაშკაშე“. მარკ სტრაიკერი „დეტროიტ ფრი პრესიდან“ ანიტას ხმის განუმეორებელ ქარიზმაზე საუბრობს, რომელიც სპექტაკლს ბოლომდე ერთნაირი სიძლიერით მიჰყვება.

დეტროიტის წარმატებული გასტროლები დასრულდა. ანიტა იმითაც ძალიან ბედნიერია, რომ თვეზე მეტი მეუღლესთან ერთად იმუშავა და მასთან დიდი ხნით განშორება ამჯერად აღარ მოუწია. იტალიელი ტენორი, რიკარდო მასი „აიდაში“ რადამესის პარტიას ასრულებდა. ანიტა შეერთებული შტატებიდან პუერტო რიკოში მიემგზავრება. 8 ივნისს სან ხუანში ვერდის და ვაგნერის გალაზე ცნობილ ამერიკელ სოპრანო, დებორა ვოიტთან ერთად იმღერებს.

სამომავლო გეგმებზე საუბრის ბოლოს ანიტას მხიარულ და კეთილგანწყობილ ხმაში წყენის და ბრაზის ნოტები ჩნდება. ძალიან დარდობს იმას, რომ საქართველოში მუსიკალური სკოლები ერთმანეთის მიყოლებით იხურება. არ იცის ზუსტად, მოახერხებს თუ არა ამ ზაფხულს საქართველოში ჩასვლას. გეგმაში სხვადასხვა რეგიონებში მაესტრო ნიკოლოზ რაჭველის ორკესტრთან ერთად საქველმოქმედო კონცერტების ჩატარება აქვს, რათა მუსიკალური სკოლებისთვის თანხებს მოუყაროს თავი. „სკოლები რამენაირად ისევ უნდა გაიხსნას, რომ ბავშვები მუსიკის სწავლას ისევ შეუდგნენ. ძალიან ბევრი ნიჭიერი ბავშვია და იმედი მაქვს, გამომივა ეს პროექტი. ძალიან მჭირდება კულტურის სამინისტროს დახმარება, მაგრამ სამწუხაროდ ჯერ არ მაქვს არანაირი პასუხი და ველი. ველი იმიტომ, რომ ჩემი აზრით ძალიან მნიშვნელოვანია ქართული კულტურისთვის, რომ მომავალი თაობები განვითარდნენ კულტურულად და ბავშვები მუსიკას არ მოშორდნენ არავითარ შემთხვევაში“.

 

მოისმინეთ ანიტა რაჭველიშვილთან ინტერვიუს აუდიოჩანაწერი

 

 

„თვით რიგოლეტო“ – გიორგი გაგნიძე მეტროპოლიტენის ოპერაში

Posted May 6th, 2013 at 5:33 pm (UTC+0)
Leave a comment

„ის არამარტო დაიბადა რიგოლეტოსთვის, არამედ თვით რიგოლეტოა!“ – აღფრთოვანებით უთქვამს გიორგი გაგნიძის შესახებ ცნობილ ტენორს ხოსე კარერასს. წარმოშობით ესპანელმა ვარსკვლავმა მსოფლიოში სახელი სწორედ ვერდის ოპერებით გაითქვა და ამიტომ მისი ასეთი მაღალი შეფასება უამრავ სხვასთან შედარებით, გიორგისთვის განსაკუთრებით ძვირფასია.

მეტროპოლიტენის ოპერაში წლევანდელი სეზონის „რიგოლეტო“ სრულიად გამორჩეული იყო. რეჟისორ მაიკლ მაიერსს ჯუზეპე ვერდის შედევრის მოქმედება 60-იანი წლების ლას ვეგასში აქვს გადატანილი. სიუჟეტი ერთ-ერთ კაზინოში ვითარდება. რამდენადმე შეცვლილია თავად „რიგოლეტოს“ პერსონაჟების ხასიათებიც. მთავარი პარტიის შემსრულებელზე მეტროპოლიტენში დიდხანს არ უფიქრიათ. უკვე რამდენი წელია რიგოლეტო გიორგი გაგნიძის, მსოფლიოს ერთ-ერთი წამყვანი ბარიტონის სავიზიტო ბარათად ითვლება.

1970 წელს თბილისში დაიბადა. კონსერვატორიაში სწავლის პერიოდში გაუმართლა და თამაზ ლაფერაშვილის კლასში მოხვდა. სწორედ ბატონი თამაზის რეკომენდაციით შედგა 1994 წელს მესამე კურსის სტუდენტის, გიორგი გაგნიძის დებიუტი ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის ოპერის და ბალეტის თეატრში.

„ერთ-ერთ რეპეტიციაზე შემოვიდა კახიძე ჩემთან. საინტერესო კონცერტის პრეზენტაცია მაქვს და იქ მღერიხარ შენო, მეუბნება. ესე იგი მოეწონა, იმის  ნიშანი იყო. 3 დღეში იყო კონცერტი, ამა და ამ დროს  და იმღერებ ამა და ამ ნაწარმოებსო. ჟერმონის არია იყო ოპერა „ტრავიატადან“. და მერე მითხრა, რომ ქართულ „აბესალომ და ეთერში“, მურმანის პარტიასაც ალბათ შეასრულებო. დიდი სწავლა არ გინდა, ალბათ იციო. მე ვუთხარი, ვიცი ყველაფერი-თქო, არ ვიცი არაფერზე არ მითქვამს. უცებ ვისწავლე“.

ამის შემდეგ თითქმის 10 წლის მანძილზე ასრულებდა წამყვან პარტიებს თბილისის ოპერაში. მაესტრო ჯანო კახიძის ერთ-ერთი ფავორიტი იყო. გიორგისთვისაც ჯანო სრულიად გამორჩეული პიროვნება გახლდათ. ამბობს, რომ ეს იყო „უდიდესი ადამიანი და უზარმაზარი როლი შეასრულა ქართული კულტურის განვითარებაში, რაც აუცილებლად უნდა დაუფასოს მომდევნო თაობებმა. მუშაობა უყვარდა სიგიჟემდე, თავისი საქმის ფანატიკოსი იყო და თუ ატყობდა, რომ შენც ასევე იყავი,  მაშინ გიჟდებოდა შენზეც“. გიორგი ჯანო კახიძეს უმადლის საზღვარგარეთ კარიერის გაგრძელების შესახებ მიღებულ გადაწყვეტილებას, რომელმაც მისი ცხოვრება ერთხელ და სამუდამოდ შეცვალა და უდიდესი წარმატება მოუტანა.

თბილისის ოპერიდან ჯანოს გარდაცვალებისთანავე წავიდა. მანამდე რამდენიმე საერთაშორისო კონკურსში გრანპრი ჰქონდა მოპოვებული, რაც საზღვარგარეთ კარიერის გაგრძელებაში ძალიან დაეხმარა. მუშაობა გერმანიაში 2003-2005 წლებში ვაიმარის ეროვნულ თეატრში გააგრძელა და იქაც წამყვან პარტიებს ასრულებდა.

საერთაშორისო აღიარება იტალიაში ქალაქ ბუსეტოში 2005 წელს  გამართულმა ვერდის ფესტივალმა მოუტანა. ჟიურის თავმჯდომარე სახელგანთქმული ტენორი ხოსე კარერასი იყო. “დიდი მასშტაბის კონკურსია, მსოფლიოს ყველა კუთხიდან ჩადიან. მარტო კორეიდან 80 მომღერალი იყო ჩამოსულიო”, ყვება გიორგი.  ვერდის მშობლიურ ქალაქში „ვოჩი ვერდიანეს“ კონკურსზე გიორგიმ დიდი კომპოზიტორის 5 არია შეასრულა.

თვლის, რომ კონკურსი მაშინ რიგოლეტოს არიამ მოაგებინა. „ორი ადამიანია უცხოეთში, ვინც ჩემს კარიერაში გადამწყვეტი როლი ითამაშა. როგორც საქართველოში მყავდა მფარველი ანგელოსის სახით ჯანო კახიძე, ასეთივე იყო ჩემთვის ხოსე კარერასი და ლორი მაზელი საზღვარგარეთო“, აღნიშნავს გიორგი. ლორი მაზელმა, თანამედროვეობის ერთ-ერთმა უდიდესმა დირიჟორმა ვერდის ფესტივალის შემდეგ გიორგი იაპონიაში გასტროლებზე მიიწვია.  „პრინციპში მან გამიკვალა გზა მეტროპოლიტენის, ლასკალას და მსოფლიოს დანარჩენი წამყვანი საოპერო სცენებისკენო“, ამბობს გიორგი.

ამის შემდეგ დაიწყო მართლაც თავბრუდამხვევი კარიერა. ლა სკალაში დებიუტი 2007 წელს „ტრავიატით“ შედგა, მეტროპოლიტენში კი 2008 წელს „რიგოლეტოთი“. ამ სცენებზე სეზონზე ხანდახან ორი სპექტაკლით ბრუნდება. თითქმის ყველა ქვეყნის დიდ ქალაქში მაქვს ნამღერიო, ამბობს, პეკინშიც კი. რეპერტუარი 2017 წლამდე დაგეგმილი და თითქმის სრულად შევსებული აქვს. ნიუ იორკის შემდეგ ლა სკალას დასთან ერთად გასტროლები ეწყება. განრიგში წელს საფრანგეთი, იაპონია, დიდი ბრიტანეთი, გერმანია, ბელგია და კიდევ რამდენიმე ქვეყანაა.

გიორგის ოჯახი, მეუღლე მაია გოგოლაძე და ორი შვილი გერმანიაში ცხოვრობენ. ბავშვებზე თხრობის და მათი ფოტოების ჩვენებისას თვალები ზუსტად ისევე უბრწყინდება და სიხარულით მთელი სხეულით ინთება, როგორც მის მთავარ საქმეზე, ოპერაზე საუბრისას. კითხვაზე, თუ სად უწევს ხოლმე წლის განმავლობაში ყველაზე დიდხანს ცხოვრება, გვპასუხობს:

შეიძლება გაგეცინოთ, მაგრამ – თვითმფრინავში. ყველაზე მეტი ნაწილი არსად არ მიწევს, ან იქ მიწევს, სადაც დიდ ხანს ვჩერდები იმ პერიოდში, შეიძლება ორი თვე იყოს კონტრაქტი, ან სამი, მაქსიმუმი“.

დატვირთული გრაფიკის მიუხედავად, საქართველოშიც ახერხებს ხოლმე ჩასვლას და ქართველი მსმენელისთვის შესრულებას. ძალიან დიდი პასუხისმგებლობაა ჩემთვის, „დელიკატურია“ ჩვენი მსმენელიო, ამბობს. გიორგის აზრით, ქართველები უნიჭიერესი ხალხია. „ხელოვნების ბევრი დარგისადმი გვაქვს მიდრეკილება, განსაკუთრებით კი – სიმღერისადმი. პედაგოგებიც არაჩვეულებრივი გვყავს. ოპერის დამწყებ მომღერლებს ვურჩევ, რაც შეიძლება მეტ კონკურსში და ფესტივალზე მიიღონ მონაწილეობა. ეს არამარტო მათი წარმოჩენისთვის არის აუცილებელი, არამედ ამ დროს რეპერტუარიც უფრო მრავალფეროვანი ხდება და შესაბამისად, იზრდები და იხვეწები, როგორც პროფესიონალი“ ამბობს შეხვედრის ბოლოს გიორგი.

აუდიო ჩანაწერი

 

 

 

მაია ქვარცხავა

მადლობა, რომ ჩემს ბლოგს ეწვიეთ. მე ქართულ ამერიკაზე მოგითხრობთ, გაგიზიარებთ შთაბეჭდილებებს შეერთებულ შტატებში გამართული საინტერესო ღონისძიებების შესახებ, გაგაცნობთ ადგილობრივ თუ ვიზიტით ჩამოსულ ქართველებს. ჩვენთან „მწვანე ბარათის“ გათამაშების წესებს და იმ სანდო ინფორმაციასაც იპოვით, რომელიც ამერიკაში გადმოსვლის მსურველებს დააინტერესებთ. ასე რომ გვეწვიეთ ხშირად და აუცილებლად შემეხმიანეთ ბლოგზე თქვენი კომენტარებით, სურვილებით და წინადადებებით.

ბიოგრაფია

მაია ქვარცხავა პროფესიონალი ჟურნალისტია. უნივერსიტეტის დამთავრების შემდეგ მუშაობდა საქართველოს ტელევიზიის პირველ და მეორე არხებზე. რეგულარული საავტორო პროგრამები - „საპოვნელა“ და „შავი ყუთი, ანუ ტელევიზია ტელევიზიის შესახებ“ - მისი სიამაყეა. მოგვიანებით მაია ევროკავშირის ტასისის პროგრამაში ჟურნალისტთა კვალიფიკაციის ასამაღლებელ კურსებს ხელმძღვანელობდა. შეერთებულ შტატებში 7 წლის მანძილზე კითხულობდა ლექციებს ლიჰაის და ინტერნეტით -სეტონ ჰილის- უნივერსიტეტებში. 2011 წლიდან მაია აქტიურ ჟურნალისტიკას „ამერიკის ხმის“ ტელე და რადიო ეთერში დაუბრუნდა და ამბობს, რომ ამ გადაწყვეტილებით ძალიან ბედნიერია.