İnsanoğlunun en büyük emellerinden biri, evrenin sırlarını çözmek. Evrenin sırlarına uzanmak için inşa edilen dünyanın en büyük ve en güçlü teleskobu Macellan, yakında bilim dünyasına hizmet etmeye başlayacak.
Arizona Üniversitesi’nde hala inşası sürmekte olan Macellan Teleskobu, 2020 yılında hazır olacak. ‘Dev Macellan Teleskobu Teşkilatı’nın başkanı Patrick McCarthy, bilim insanlarının evrenin ölçülerini ve yapısını merak ettiğini, evreni oluşturan maddeleri daha yakından incelemek istediğini ve insanoğlunun evrendeki yerinin ne olduğunu bilmek istediğini söylüyor. Evrende Dünya gibi hayat olan başka gezegenler var mı? Evrenin kaderi ne? Nasıl evrim geçiriyor? Neredeyiz? Yanımızda başka kimler var? İşte Macellan, tüm bu temel soruların yanıtlarını aramak için oluşturulmuş dev bir proje.
25 metre çapındaki teleskop, tek bir optik teleskop şekilde işleyen yedi ayrı aynadan oluşuyor. Aynaların herbiri 8 metre 40 santimetre çapında. Macellan, Dünya yüzeyinde kurulacak ve atmosferden süzülen ışığı toplayacak olmasına rağmen uzayın derinliklerini keşfedecek en yüksek çözünürlüklü görüntüleri elde edecek.
Macellan’ın akıllara durgunluk verecek ışık toplama kapasitesi, bilim insanlarının galaksilerden yıldızlara, gezegenlere, evrim geçirmekte olan evrenin izini sürmesini sağlayacak.
Patrick McCarthy, gezegenlerin tespit edilmesinden sonraki adımın bu gezegenlerin atmosferlerini inceleyerek su, oksijen ve klorifil gibi hayat emarelerinin aranması olduğunu söylüyor. Evrenin genişleme tarihçesinin ölçülmesi, bu genişlemenin gizemine açıklık getirilmesi ve 100 milyar yıl sonra nasıl bir kaderle karşı karşıya kalınacağı da McCarthy’ye göre Macellan’ın yanıt arayacağı sorulardan bazıları.
Macellan Teleskobu’nun yedi aynasından her biri, teknoloji harikası. Teleskobun inşa edilmesi için ilk önce 20 ton kırık camın sığdırılabileceği bir kalıp yapıldı. Cam parçaları, dev fırınlarda 2000 derecede eritildi. Fırınlar, cam parçaları erirken kendi ekseni etrafında döndürülerek camın parabol şekli alması sağlandı.
Eriyik cam, daha sonra dört ay boyunca sıcaklığı günde sadece bir derece düşürülerek soğutuldu. Bu yavaş soğutmanın nedeni, camın çatlamasını ya da kırılmasını önlemek.
Fırınların kapakları, dört ay sonra açıldı. Ancak işlem burada bitmiyor. Cam yüzeyinin cilalanması gerekiyor. Bir milyar dolarlık proje, akademi ve bilim kurumlarının küresel işbirliği içinde hazırladığı bir girişim.
Şili’de bir dağın zirvesine yerleştirilmesi planlanan Macellan Teleskobu, 2020 yılında, yedi aynasının dördüyle işlemeye başlayacak. Macellan tam kapasite çalışmaya başladığındaysa 1990 yılında uzaya fırlatılan Hubble Teleskobu’dan on kat daha fazla çözünürlüğe sahip olacak.
