Shkenca e plakjes

E Mërkurë, 27 Mars 2013
Leave a comment

Astrit Lulushi, Zëri i Amerikës

forever youngNjë foshnje e lindur sot në Shtetet e Bashkuara, ndoshta do të jetojë për të parë ditëlindjen e vet të 78-të – një rritje 20 vjeçare mbi jetëgjatësinë mesatare të një shekulli më parë.

Jeta deri në moshën 80 – 90 vjeçare po bëhet më e arritshme. Por edhe sa mund të zgjatet ajo – me kalimin e kohës?

Shkencëtarët thonë se ekzistojnë dy pengesat kryesore fiziologjike që e bëjnë jetëgjatësinë të kufizuar; dëmet e akumuluara në qeliza dhe organe; dhe sëmundjet e lidhura me moshën, si kanceri dhe Alzheimeri. Shkencëtarët janë të ndarë mbi çështjen se ku duhet të përqëndrohen përpjekjet e tyre të ardhshme.

Libri i ri “Forever Young: Science of Aging” botuar në formë elektronike (eBook) nga Scientific American i hedh një vështrim asaj që shkencëtarët dijnë dhe çfarë përpiqen të mësojnë rreth procesit të plakjes.

Dihet se Gjenet dhe Mjedisi – të dyja – ndikojnë në jetëgjatësinë dhe mbarëvajtjen e saj. Por eBook shtron pyetjen “Pse nuk mund të jetojmë përgjithmonë?”. Dhe autori Thomas Kirkwood shpjegon pikërisht “pse-në” me anë të teorisë së tij. Ai thotë se për shkak se qelizat e spermës dhe embrionit (vezës) janë të rëndësishme, trupi bën një shkëmbim, duke harxhuar më shumë energji për ruajtjen e tyre në krahasim me qelizat e tjera, dhe kjo çon në një rritje të ADN-së dhe shtim të mutacioneve të proteinave.

Autori pastaj diskuton teori të tjera, p.sh., se si njeriu moshohet, duke përfshirë rolet e telomeres, molekulave të paqëndrueshme dhe kufizimin e kalorive. Disa studime të fundit kanë në dyshim idenë e kthyer në mit se “antioksidantët dhe konsumimi i pakët i kalorive luftojnë plakjen”.

Mes shumë sëmundjeve që lidhen me plakjen, pak janë emocionalisht shkatërruese sa ç’është sëmundja Alzheimer. eBook “Forever Young” i kushton një kapitull të plotë kësaj sëmundjeje, ku analizohen disa prej shumë provave klinike për gjetjen e trajtimeve.

Së fundi, autori Thomas Kirkwood , vihet në kërkim të jetëgjatësisë, duke sjellë shembuj studimesh dhe mënyrash jetese – në veçanti, – “mendje e shëndoshë në trup të shëndoshë”, dhe se si mund të parandalohet dobësimi mendor që lidhet me plakjen duke qëndruar aktiv fizikisht e shoqërisht.

Kështu, ndërsa edhe në një të ardhme të afërt, barna për zgjatjen e jetës në 150 vjet nuk besohet të ketë, njeriu mund të shfrytëzojë sa të mundet vitet që ka për një jetë të mirë e të shëndetshme.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Rreth autorit

Rreth autorit

brainAstrit Lulushi shkruan a sjell njoftime mbi zhvillime në mjekësi, shkencë e fusha të tjera.

Të gjitha informatat në këtë blog jane vetëm për njohuri të përgjithshme dhe jo për zëvendësim të këshillave mjekësore dhe trajtimeve për kushte të veçanta shëndetësore, për të cilat ju duhet të konsultoheni me mjekun tuaj. Lidhje të jashtme website ofruar në këtë blog janë të destinuara për lehtësi sqarimi dhe vetëm për qëllime informative.

Kalendar

March 2013
M T W T F S S
« Feb   Apr »
 123
45678910
11121314151617
18192021222324
25262728293031