ქართულ-ოსური კონფლიქტის ზონაში ადმინისტრაციული საზღვრის გადაკვეთის მოტივით დაკავებები გახშირებულია. კვირაში სამჯერ მაინც ამგვარი ცნობები მედიის ახალ ამბებში ხვდება. რუსი მესაზღვრეები აკავებენ ეგრეთ წოდებული საზღვრის მიმდებარე სოფლებში მცხოვრებ მშვიდობიან მოქალაქეებს, რომლებიც საკუთარ ბაღებში მუშაობენ, ჯონჯოლს კრეფენ ან შინაურ პირუტყვს მწყემსავენ.
საზღვრის პირას (ამ ტერმინსაც შევეხებით მოგვიანებით) დაკავებებით, რაც რუსი მესაზღვრეები მიერ ხორციელდება, რუსეთის ფედერაცია რამდენიმე ხაზგასმულ მესიჯს გზავნის: მას სურს და სიამოვნებს ჩვეულებრივი, რიგითი, არასამხედრო, მშვიდობიანი მოქალაქეების გაწამება (ფაშიზმისადმი მიდრეკილება ამგვარადაც გამოვლინდება) , ცდილობს აღმართოს ბარიერები ადამიანებს შორის და წარმოაჩინოს საკუთარი ყოვლისშემძლეობა.
უკანასკნელი ერთი კვირის მანძილზე რუსმა მესაზღვრეებმა სოფელ ხურვალეთში დააკავეს ქალბატონები, რომლებიც საკუთარ მეურნეობაში იმყოფებოდნენ. მათგან ერთ-ერთი 70 წელს გადაცილებულია, მეორე კი ტუბერკულოზით დაავადებული. ასევე ორი მოქალაქე კლდისწყაროდან, რომლებიც ჯონჯოლს კრეფდნენ. რაზე მეტყველებს მშვიდობიანი მოქალაქეების წინააღმდეგ წარმოებული პოლიტიკა? როდემდე შეიძლება გაგრძელდეს ეს ადამიანთმოძულეობა, რაც რუსული პოლიტიკის ნაწილს წარმოადგენს? ადამიანები, რომლებიც მუშაობენ საკუთარ მიწის ნაკვეთებზე, აძოვებენ საქონელს ან კრეფენ ჯონჯოლს რომ დაკავებულნი არიან სარჩოს მოპოვებით და არ სურთ ტერორი და სხვა ანტისახელმწიფოებრივი ქმედებები, ეს ყველამ ისედაც იცის. ამის მიუხედავად დაპატიმრებების პროცესი გრძელდება.
ცხინვალის ციხეში მოხვედრილი ადამიანი თუ რამდენიმე დღეში თავისუფლდება, მისი ოჯახი100-დან 300 ლარამდე თანხას იხდის დე-ფაქტო ადმინისტრაციის სასარგებლოდ. უცნობია, დე-ფაქტო ადმინისტრაციის ბიუჯეტის შემოსავლებში ეს თანხა პროცენტულად რა მაჩვენებლით გამოიხატება, თუმცა ფაქტია, რომ ოსურ ადმინისტრაციას დაკავებების ამ ეპოპეიდან სხვა არანაირი მოგება არ რჩება.
რაც შეეხება საზღვრებს, ზოგადად. რუსი მესაზღვრეების საქმიანობა, გარდა იმისა, რომ დააპატიმრონ მშვიდობიანი მოქალაქეები, ღობეების მშენებლობაცაა. ისინი ქართულ და ოსურ სოფლებს შორის ლითონის ღობეებს აშენებენ. რას ცვლის ღობეები ქართველებისა და ოსებისთვის? ეს რუსეთის ფედერაციის სურვილის ხორცშესხმა უფროა, როგორადაც სურს მას ხედავდეს ქართულ-ოსურ ურთიერთობებს, ოჯახებს, მეზობლებს: გაყოფილად, ცალკ-ცალკე. ღობეები მენტალური ცვლილებებისკენ მიმართული ღონისძიებებია. კონფლიქტის ზონაში ქართულ-ოსურ სოფლებს შორის 2008 წლის ომამდე და ომის შემდეგაც თანამშრომლობისა და თანადგომის არაერთი მაგალითი ყოფილა. რუსი შუამავლებისგან მალულად ქართველები და ოსები ერთმანეთის ქორწილშიც იღებენ მიწვევებს და მიდიან და გარდაცვლილის ჭირისუფალთანაც. ახლანდელი ღობეები და ვიდეო კამერები, რაც ხეებზეა დამონტაჟებული, რუსების თვალთაგან ფარულად მსგავს ადამიანურ კავშირებს კლავს. ღობეების მთელი „ფილოსოფიაც“ ისაა, რომ მეზობლებმა და ნათესავებმა ერთმანეთი დაივიწყონ და ცხოვრების მნიშვნელოვან მოვლენებში თანამონაწილეობის მოთხოვნა, შესაძლებლობის არქონიდან გამომდინარე, გაქრეს.
კონფლიქტის ზონაში, დაპირისპირებულ მხარეებს შორის, ადამიანური ურთიერთობების გაბმის რომ ყველაზე მეტად ეშინიათ რუსეთის ფედერაციაში, ამაზე, ღობეების პოლიტიკის გარდა, ისიც მეტყველებს, რაც ერგნეთში ინციდენტების პრევენციისა და მათზე რეაგირების მექანიზმების ფარგლებში შეხვედრების დროს ცხადად შეიძლება დაინახოს ნეიტრალურმა დამკვირვებელმა.
ერგნეთში კარავი ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიის მიერ იდგმება. მხარეებს შეხვედრები სწორედ ამ კარავში აქვთ. ერგნეთში მხოლოდ ერთი კარავი იშლებოდა. წინა შეხვედრაზე კი სადამკვრვებლო მისიამ იმ ჟურნალისტებზეც იფიქრა, ვინც შეხვედრის გასაშუქებლად ერგნეთში მიდის. როგორც წესი, კომენტარები ორჯერ იწერება: პირველად ვიდრე შეხვედრა დაიწყება. მეორედ, შედეგების შესახებ. ასე რომ, მედიის წარმომადგენლებს ერგნეთში რამდენიმე საათის გატარება უწევთ. შეხვედრის დასრულებამდე ისინი ავტომანქანებში იცდიან. ევროკავშირის სადამკვირვებლო მისიამ თვენახევრის წინ ჟურნალისტებს მოსაცდელად თეთრი ფერის კარავი შესთავაზა, გათბობით, ცხელი ყავით და ჩაით. ერთის ნაცვლად ერგნეთში ორი კარავი დაიდგა, ერთი ქართულ-ოსური მოლაპარაკებების მწარმოებელთათვის და მეორე – ჟურნალისტებისთვის. ამ ინიციატივამ ჩემი ნაცნობი ჟურნალისტები მოხიბლულები დატოვა. როგორც წესი, ინციდენტების პრევენციის მექანიზმების შეხვედრებს ოსი ჟურნალისტებიც აშუქებენ, შესაბამისად, ერგნეთში ისინიც ისევე იცდიან, როგორც ქართველი კოლეგები. ზამთარში და სუსხში, მათაც ისევე სცივათ და სიამოვნებით სვამენ ჩაისა და ყავას, როგორც ქართველი კოლეგები. ამის მიუხედავად, ოსი კოლეგები ჟურნალისტებისთვის მოწყობილ კარავში ვერ შევიდნენ.
რამდენადაც ჩემთვის ცნობილია, ქართველი კოლეგების მიმართ მათ პრობლემა არ აქვთ. მათი პრობლემა ქართველ კოლეგებთან ურთიერთობის დემონსტრირებაა დე-ფაქტო ხელისუფლებისა და რუსი მესაზღვრეების წინაშე. ქართველ ჟურნალისტებთან ერთად კარავში ყოფნა და ჩაის სმა მეთვალყურე ხელისუფლებების წინაშე, შესაძლოა, მათ სამსახურის დაკარგვად დაუჯდომოდათ. ასე რომ, რუსი მესაზღვრეების მიერ გავლებული ლითონის ღობეების მიზანი მხოლოდ ტერიტორიების გაყოფა არაა. ეს ადამიანთა შორის ურთიერთობების აკრძალვას ნიშნავს.
