აიფედი და აუტიზმი

Posted April 17th, 2012 at 10:15 pm (UTC+4)
Leave a comment

სიმართლე გითხრათ ამერიკაში ჩამოსვლამდე აუტიზმის შესახებ არაფერი ვიცოდი. მოგვიანებით როცა შევიტყვე საოცრად ავღელდი. ამჯერად ამ დაავადების წარმოშობის გზებზე არ ვაპირებ გესაუბროთ, უბრალოდ ერთი პატარა ამბავი მინდა გაგიზიაროთ, თუმცა მანამდე სიტყვა აუტიზმის მნიშვნელობას სამედიცინო ლექსიკონის მოშველიებით მაინც განვმარტავ: აუტიზმი ტვინის განვითარების ნეირობიოლოგიური დარღვევის შედეგია, რომელიც მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს ბავშვის ვერბალური და არაველბარული კომუნიკაციის დამყარების, სოციალური ურთიერთობების ჩამოყალიბებისა და გონებრივი განვითარების პროცესებზე.
აუტიზმით დაავადებული 5 წლის ჯეიმს ბატლერის ისტორია კი ასეთია:
იგი დილიდანვე საოცრად გაღიზიანებული იღვიძებდა. შემდეგ იმდენად აგრესიული ხდებოდა რომ მშობლები ვერ აწყნარებდნენ. ყველაფერზე ჭირვეულობდა. ერთადერთი რაც ამშვიდებდა მისი საყვარელი და შეუცვლელი ჰამბურგერის ჭამის პროცესი იყო. გარეთ გასვლა არ უნდოდა. არც თანატოლებთან თამაში იზიდავდა. თავისი ირეალური სამყარო ქონდა შექმნილი და მასში ცხოვრობდა…
ასე გრძელდებოდა ყოველი წამი, წუთი და საათი. პატარა ჯეიმსი ექიმიდან ექიმთან თუ ფსიქოლოგთან დაუსრულებელ ვიზიტებს უფრო გამოყავდა მდგომარეობიდან.
ერთ დღესაც სასწაული მოხდა: სამსახურიდან დაბრუნებულმა ჯეიმსის მამამ ახლად ნაყიდი აიფედი სახლში მიტანისთანავე სავარძელზე დადო. ჯეიმსი შორიახლოს თავისთავს ართობდა როდესაც უცნაურ ნივთს მოკრა თვალი. ყველაფერს თავი დაანება და მისკენ სწრაფად გასწია. ოთხკუთხედი დაფის მაგვარი საგანი ხელში ნელა აიღო და ეკრანზე შეხებისთანავე მის სახეზე საოცარმა ღიმილმა დაისადგურა. ჯეიმსი აიფედის თავდავიწყების მორევში გადაეშვა… მას შემდეგ იგი გაღიზიანებული და აგრესიული არავის უნახავს… ერთი სიტყვით ციფრულმა ტექნიკამ, ჯეიმს, კომუნიკაციის დამყარების სწორედ ის ნიშა შეუვსო, რომელიც მას აქამდე, არასდროს ჰქონია.
ექსპერტები ამ მოვლენას ასე ხსნიან; აიფედის მეშვეობით კომუნიკაცია ორი გზით ვითარდება, პირველი როცა აუტიზმიანი ბავშვი საგნების შეცნობის მიზნით სურათებს აკვირდება და კონცენტრირებას მთლიანად მისი წინ არსებულ ვირტუალურ სამყაროზე ამყარებს და მეორე, როცა, ვიზუალური ინფორმაციების მიღებითა და გაცვლით, აუტიზმიანი ბავშვის გონებრივი შესაძლებლობები იზრდება.
მკვლევარები იმასაც დასძენენ, რომ იქამდე სანამ აიფედი თავადაა ახლი გამოგონება და ცვლილებებს განიცდის, აღნიშნული მეთოდი აუტიზმით დაავადებულთათვის განვითარების საშუალებად არ შეიძლება ჩაითვალოს.
ბლაიტ კორბეტი ვანდერბილტის უნივერსიტეტში ფსიქოლოგიის დეპარტამენტის პროფესორია, რომელიც აღნიშნავს რომ ბოლო დროს შემუშავებულ მკურნალობის ახალ მეთოდებს უკვე ბევრი აუტიზმით დაავდებული პაციენტი იყენებს, თუმცა აიფედის შემთხვევამ აღნიშნული პროცესი უფრო მარტივი და ეფექტური გახადა.
ასე რომ, საკმაოდ ძვირადღირებული სიმოვნება აიფედი, მნიშვნელოვანი არა მარტო ჯანმრთელი ადამიანისთვისაა, არამედ აუტიზმიან ბავშვებშიც დადებით როლს თამაშობს.
თუმცა, ეს ყველაფერი გამოსავალს მაინც არ წარმოადგეს, რადგან სულა ახლახანს ამერიკის დაავადებათა კონტროლის ცენტრის მიერ გამოქვეყნებული კველვის თანახმად, 2006 წლიდან დღემდე, აუტიზმით დაავადებული ბავშვების რაოდენობა 25 პროცენტით გაიზარდა; სავარუდოდ, ეს მაჩვენებელი მომავალში გაორმაგებას ექვემდებარება.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

რუსუდან წერეთელი

თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტის ჟურნალისტიკის ფაკულტეტის დამთავრების შემდეგ მოღვაწეობა ბეჭვდურ მედიასა და სატელევიზო სივრცეში აქტიურად დავიწყე. თხუთმეტწლიანმა საქმიანობამ დიდი გამოცდილება შემძინა. თუმცა, ახლის შეძენის სურვილი ჩემში არასდროს გამქრალა. სწორედ ამიტომ მოგვიანებით, სწავლა კავკასიის ჟურნალისტიკისა და მედია მენეჯმენტის სკოლაში გავაგრძელე. პარალელურად, ვთანამშრომლობდი, პაკისტანის, იორდანიის, გერმანიისა და ჩეხეთის ბეჭვდურ და ინტერნეტ გამოცემებთან. საქართველოში ამერიკის შეერთებული შტატების საელჩოს ხელშეწყობით დავაარსე ჟურანლსიტიკის სკოლაც. ამასთანავე, მსოფლიო პრესის თავისუფლების კომიტეტის დახმარებით ქართულ ენაზე ვთარგმნე და გამოვეცი - „სამაგიდო წიგნი ჟურნალისტებისთვის.“ 2004-2005 წლებში ვიყავი ნეიმენის სახელობის სტიპენდიანტი და ვსწავლობდი ჰარვარდის უნივერსიტეტში. 2006 წლიდან დღემდე ვარ მსოფლიო პრესის ინსტიტუტის წევრი. რაც შეეხება ჩემს მოღვაწობას “ამერიკის ხმაში,” ვფიქრობ რომ საინტერსო და სასიამოვნოცაა, განსაკუთრებით ახლა, როცა “ამერიკის ხმის” გულშემატკივართან, ჩემი ბლოგის მეშვეობით აზრთა გაზიარების უშუალო საშუალება მეძლევა. მინდა წინასწარ მადლობა გადაგიხადოთ დაინტერესებისათვის.

ამერიკული მომენტები ციფრული რაკურსით

ველოსიპედი უკვე გამოიგონეს, ასე რომ ახალს ვერაფერს შემოგთავაზებთ; უბრალოდ, მინდა, ამერიკული მომენტები ვირტუალურად გაგიზიაროთ და წარმოგიდგინოთ ის თემები, რომლებიც, დაგაინტერესებთ; მაშ ასე, აი ისინიც: როგორია ყოველდღიური ამერიკული ცხოვრება, როგორ უმკლავდებიან ამერიკელები პრობლემებს, სად შეიძლება დაისვენოთ, რა ნახოთ, ანდა სად გაერთოთ ამ საოცრებათა ქვეყანაში. ამასთანავე, საშუალება გექნებათ ამერიკული სამზარეულოს შემადგენლობასაც გაეცნოთ და თქვენთვის სასურველი საჭმლის დამზადების წესიც მოიპოვოთ. და კიდევ ერთი, ციფრული პროფილის მეშვეობით, ცნობილი ამერიკელებისა და ამერიკაში მცხოვრები ცნობილი ქართველი თუ არაქართველი ემიგრანტების პორტრეტებსაც გაეცნობით - მაშ ასე, ეს მცირედი იმ დიდი ნუსხიდან, რომელსაც „ჩემი ამერიკა“ ჰქვია.