Kansas eyaletinde kömürle işleyen bir elektrik santralı
Bilim insanları, insan yapımı olan, karbondiyoksitten 7 bin 100 kat daha güçlü bir sera gazı olduğunu keşfetti. Bunun yanında bir kötü haber daha var: Bu gazın yaşam süresi, yüzlerce yıl.
Kanada’daki Toronto Üniversitesi’den kimya uzmanları, kısaca PFTBA olarak bilinen, uzun adı ‘perflurotributylamine’ olan bu kimyasalın şimdiye kadar keşfedilen, ışınımsal olarak en güçlü kimyasal madde olduğunu belirtiyor. Bu da PFTBA’nın iklim değişikliğini tetiklemede daha önceki kimyasal maddelerin elinde olan tüm rekorları kırması anlamına geliyor.
Çin’de kömürle işleyen bir elektrik santralı
Toronto Üniversitesi’ndeki proje üzerinde çalışan Angela Hong, radyatif, yani ışınımsal etkiyi, bir molekülün Dünya yüzeyinden uzaya yayılan ısıyı ne kadar sıkı tutabilecek olduğu kapasite olarak tanımlıyor. Bu ölçü, kimyasal maddenin iklim değişikliği üzerindeki etkisini belirliyor. Hong, PFTBA’nın atmosferdeki tüm moleküller içinde ışınımsal etkiye en çok sahip olan molekül olduğunu kaydediyor.
PFTBA nedir peki? Bu kimyasal madde, aslında 20’inci yüzyılın ortalarında kullanılmaya başlanmış. Özellikle elektrikli cihazlarda kullanılmaya başlanan madde, günümüzde elektronik alanında kullanım için pazarlanan termal ve kimyasal sıvılarda kullanılıyor. PFTBA’nın ayrıca ısı iletim malzemesi olarak da kullanımı yaygın.
Georgia eyaletinde kömürle işleyen bir elektrik santralı
Araştırmacılar, atmosferin alt tabakalarındaki PFTBA’yı yok etme ya da tahrip etmede işe yarayacak bir işlemin henüz bulunmadığını söylüyor. Bu da PFTBA’nın yüzyıllar boyunca atmosferde kalabileceği anlamına geliyor.
Çin’de bir elektrik santralı
Karbondiyoksit, insan eliyle yaratılan iklim değişikliğinde en büyük sorumluluğa sahip olan sera gazı olduğu için kimyasal maddelerin karşılaştırılmasında baz alınıyor. Angela Hong, 100 yıllık zaman zarfı üzerinden hesaplandığında, tek bir PFTBA molekülünün, 7 bin 100 karbondiyoksit molekülüne eşit olduğunun altını çiziyor.
Öyle görünüyor ki PFTBA, yakın zamanda çevreci örgütlerin savaş açacağı bir numaralı madde haline gelecek.
