Yevropada kuzatilayotgan har bir terorchilik harakati bu qita`da yashayotgan musulmonlarni ko`proq xavotir va tahlikaga solib qo`ymoqda. Bryusseldagi qonli xurujlar ham bundan mustasno emas, muhojirlardagi hadik yanada ortgan.

Bunining uchun sabablar yetarli; har bir xuruj dahshat va vahima urug`ini sochishidan tashqari jamoatchilikning musulmonlarga, islomga munosabatini ham sinovdan o`tkazadi. Aslida terrorning maqsadi ham ko`proq shunga, jamiyatdagi shu bardoshni, bag`rikenglikni izdan chiqarishga qaratilgan.

Yevropdagi muhojirlar inqirozi ortidan kuzatilayotgan terrorchilik harakatlari bu vaziyatni yanada qaltislashtirgan, terror din va millat tanlamasligi, uning islomga aloqasi yo`qligini takrorlashdan ba`zan naf yo`qdek.

Yevropa bo`ylab muhojirlarga, musulmonlarga qarshi siyosiy populistlar oyoqqa turmoqda. Bu gurhlarning ayrimlari mahalliy saylovlarda muvaffaqiyat qozonayotgani, fuqaroligi bor-yo`qligidan qat’i nazar, muhojirlar uchun yanada xavotirli tuyuladi.  

Urush qochqinlari uchun Yevropa eshiklarini ochib bergan Germaniyadagi vaziyat ham bundan mustasno emas. Mamlakat miqyosida qochqinlar ochiq yuz, shafqat bilan  kutib olingan dastlabki taassurotlar muhojirlar oqimining  kuchayishi, Parijdagi, Bryusseldagi qonli teraktlar ortidan ancha xiralashdi.

Qochqinlar uchun muhtaram ona ramziga aylangan Germaniya kansleri Angela Merkelning muhojirparvar siyosati shaxsan uning, u yetakchiligidagi siyosiy partiya reytinglarining keskin tushib ketishi bilan kuzatildi.

Muhojirlar oqimini cheklashga oshiqayotgan, o`tgan yillar davomida hatto mahalliy kengashlar uchun lozim ovozlar to`play olmay kelgan populistlar partiyasi – Germaniya uchun Muqobillik (AfD) mamlakatdagi uchinchi yirik siyosiy kuchga aylandi, Yevropani musulmonlardan xoli ko`rish maqsadini shior qilgan PEGIDA tarafdorlari yana ko`paya boshlagan.

Ammo bu xavotirlar urush changalida qolgan yuz minglab qochqinlar to`qnash turgan tahlika qarshisida o`ta ojiz ko`rinadi, taassufki, bu o`choqda bugun, asosan, islom dunyosi, musulmonlar yonmoqda.

Buning chigal, ayanchli sabablarini esa har kim o`zicha taqlin qiladi, urush nishoniga aylangan davlatlar ham, bu ziddiyatga tortilgan tomonlar, panoh istab qochayotganlar, terror olovini yoqayotganlar ham.

Bugun mintaqamizda mashhur Rossiya matbuoti muhojirlar bilan bog`liq vaziyatni Yevropaning inqirozi sifatida baholamoqda, ammo negadir bu inqiroz Suriyadagi rus harbiy uchoqlari yog`dirgan bombalar, Assad armiyasiga yetkazilgan harbiy texnikalar oqibati ekani haqida hech narsa deyilmaydi.

Albatta, muhojirlik bu faqatgina urush oqibatlaridan emas, buningsiz ham muhojirlar dunyosi hamisha bo`lgan, muhojirlik kuchi hatto mamlakatlar, davlatchilikni barpo etgan, bu borada ko`pchilikka ma`lum  misollarni  keltirib o`tishga esa hojat yo`qdek.

Malik Mansur