Amerika, her yıl Kasım ayının son Perşembe’sini ‘Şükran Günü’ olarak kutlar. Yoğun çalışma temposu yüzünden bütün bir yıl birbirinden uzak düşen aile üyeleri, eşler, dostlar, komşular bu ulusal tatil sayesinde bir araya gelerek, ana menüde hindinin yer aldığı zengin sofralar kurarlar. Sofra kuramayanlar da süper marketlerden, restoranlara kadar hemen her yerde hindi ve hindi ürünleriyle karşılaştıkları için mutlaka hindi tüketimine bir şekilde katkıda bulunurlar.
Kısacası, ırkınız, dininiz ve etnik kökeniniz ne olursa olsun, Amerika’da yaşayıp da Şükran Günü hindisinden kaçmanız pek mümkün değildir!
Türkiye’de genelde yılbaşı sofralarında yer alan hindi eti Amerika’da sadece bir et ürünü olarak görülmüyor çünkü işin içinde Amerika Başkanı ve hindi lobisi var!
Amerika’nın Resmi Sembolü Olma Mücadelesi
Başta pasaportlar ve resmi mühürler olmak üzere birçok yerde görebileceğiniz kartal’ın (daha doğrusu kel kartal’ın) Amerika’nın resmi sembolü olduğunu hemen herkes bilir. Ancak hindinin Amerika’nın sembol kuşu olma seçimini Kongre’de tek bir oyla kaybettiğini pek bilen yoktur. Hindi taraftarı olan Başkan Benjamin Franklin’in bu durumdan hiç de hoşnut kalmayarak “hindi gerçekten Amerikan kökenine sahip olan, çok daha saygıdeğer bir kuş” yorumunu yaptığı tarihi kayıtlarda geçer.
Ancak, Amerika’nın resmi sembolü olma şansını kaçıran hindi, henüz pes etmemiştir; hindi lobisinin amansız çalışmaları doğrultusunda Beyaz Saray’da Şükran Günü hindisini ‘bağışlama’ töreni düzenlenir. 1947 yılında, Başkan Harry Truman zamanında başlayan ve 1989 yılında Başkan George H.W.Bush’un döneminde resmiyet kazanarak, gelenekselleşen bağışlama töreni sayesinde, hindi, yılda bir kez de olsa Amerika Başkanı’nın makamına çıkmayı ve sadece Amerika’nın değil, dünyanın gündemine oturmayı başarır.
Amerika Başkanı’nın makamına çıkacak olan hindilerin öyle kümeslerde, kafeslerde tutulduğunu düşünüyorsanız yanılıyorsunuz! Hindiler (ve yetiştiricileri) Washington’a geldiklerinde geceliği 360 dolardan başlayan, Beyaz Saray’ın yakınındaki tarihi, lüks Willard Intercontinental Oteli’nde kalır. Basın mensuplarına ilk kez burada poz veren hindiler, elde ettikleri bu başarı ve gururu, göğüslerini kabartarak kameralara yansıtır.
Hindilerin medyatik karizması bununla sınırlı kalmaz. Ulusal Şükran Günü hindisi olup, Başkan tarafından bağışlanan hindiler için Beyaz Saray’ın internet ve sosyal medya sitesinde özel bir sayfa hazırlanır. Halkın verdiği oylarla hindilere isim belirlendikten sonra hindilerin, ses kayıtları dahil, her türlü bilgiler bu sayfada yer alır.
Hindilerin bağışlandıktan sonraki yaşamları da bağışlanma öncesindeki gibidir. Başkan tarafından Beyaz Saray’da basın mensuplarının önünde bağışlanan hindiler, elde ettikleri bu diplomatik dokunulmazlık sayesinde geri kalan zamanlarını Virginia’daki son derece görkemli bir müzenin çiftliğinde huzur içinde geçirir.
Hindi Lobisi
Şaka değil, Amerika’da gerçekten bir hindi lobisi var; hatta iki tane var! 1947 yılında kurulan Ulusal Hindi Federasyonu, Amerikan hindi sanayiinin a’dan z’ye her kesimini temsil ederken, Ulusal Yaban Hindisi Federasyonu da, isminden anlaşıldığı gibi yaban hindilerini ve avcıları temsil eden bir lobicilik grubu.
Amerika, dünyanın en büyük hindi üreticisi ve tüketicisi. Türkiye ile karşılaştırırsak, Amerika’da kişi başına düşen hindi tüketimi 7,2 kilo iken, Türkiye’de bu rakam yarım kilonun altında. Ulusal Hindi Federasyonu’na göre hindi yetiştiriciliği yaklaşık 20 milyar dolarlık bir sektör.
Her ne kadar Şükran Günü nedeniyle satışları garanti altında olsa da, bu sektörün gelişip, diğer et ürünleriyle rakabet edebilmesi için Federasyon sürekli çalışma halinde. Örneğin, sadece 2013 yılında sektörü ilgilendirebilecek çeşitli tarım yasaları ve hindi eti pazarlaması konusundaki lobicilik faaliyetlerine 200 yüz bin doların üzerinde harcama yapılmış. Bu arada, bu yazı için ofisi Washington’da bulunan Ulusal Hindi Federasyonu iletişim ve pazarlama genel müdürü ile görüşecektim ancak Ulusal Şükran Günü Hindisi programının yoğunluğu yüzünden bunu gerçekleştiremedim.
Hindi lobisi ve resmi sembol olma yarışıyla tam olarak alakası var mı bilmiyorum ama Ulusal Hindi Federesyonu’nun internet sitesine göre aya ilk ayak basan Amerikalı Astronot Neil Armstrong ve Edwin Aldrin’in ayda yedikleri ilk yemek kızartılmış hindi eti imiş.
Kısacası, hindinin Amerika’nın resmi sembolü olma fırsatını kaybettikten sonra elde ettiği bütün bu başarılar, hindi lobisinin çalışmaları sayesinde gerçekleşmiş. O yüzden, Şükran Günü hindisi deyip geçmeyin!
Şükran Günü Hindisiyle İlgili İlginç Bilgiler
* Başkan’ın bağışlayacağı Ulusal Şükran Günü hindisi, o dönemin Ulusal Hindi Federasyonu Başkanı’nın çiftliğinden seçiliyor.
* Başkan’ın bağışladığı hindi, marketlerde satılan hindilerden daha farklı. Çiftçilerin, ‘Başkan için yetiştirilen hindi’ adını verdiği ve genetik olarak nispeten daha katıksız olduğu belirtilen bu hindiler, kısıtlı sayıda özel olarak yetiştiriliyor.
* Amerika’da en çok hindinin yetiştirildiği ve satışa hazır hale getirildiği sektörün geliştiği eyalet Minnesota. O nedenle, buradan seçilen Kongre üyeleri ve senatörlerin hemen her birinin Ulusal Hindi Federasyonu ile ilişkileri gayet iyi. Ancak bu yıl bağışlanmak üzere seçilen hindiler Ohio eyaletinden.
* 2013 yılında Amerika’da 240 milyon hindi üretildiği ve bunun 200 milyonunun yurt içinde tüketildiği belirtiliyor.
* Ulusal Hindi Federasyonu’nun tahminlerine göre Şükran Günü’nde 46 milyon hindi tüketilirken, bu rakam Noel’de 19 milyon ve Paskalya’da 19 milyona düşüyor.
* Şükran Günü için satılan ortalama bir hindinin ağırlığı yaklaşık 7 kilo.
* Çinko miktarının yüksek olması nedeniyle hindi eti göze en yararlı on besin arasında yer alıyor.
* Kırmızı et ile karşılaştırıldığında, hindi etinin kalori ve yağ miktarının düşük, protein ve kalsiyum miktarının yüksek olduğunu vurgulayan hindi lobisi, beslenme alışkanlıklarındaki gelişmeyle hindi eti tüketiminin de giderek arttığını belirtiyor. Buna rağmen Amerika’da hindi tüketimi dana, domuz ve tavuktan sonra dördüncü sırada yer alıyor.
* Amerika’dan sonra en fazla hindi Kanada ve Avrupa Birliği’nde tüketiliyor.
* Amerika’da hindi yani ‘turkey’ adı verilmiş olan dört yerleşim yeri bulunuyor.