Yunan Yoğurdu Ama Türk Başarısı

Geçen hafta Amerika’daki Türklerin yardım faaliyetlerinden söz etmiştim. Bu hafta ise Türk girişimcilerin başarılarından bahsetmek istiyorum. ABD’de sayıları her geçen gün artan Türklerin her alanda daha etkin olduğunu görmek mümkün. İş dünyasında da Türklerin sahip olduğu şirketlerin başarı grafiği artıyor. ABD’de yoğurt pazarına hızlı giren ve kısa sürede adından söz ettiren Chobani markası bunlardan biri. Türk Girişimci Hamdi Ulukaya tarafından üretilen Chobani, halen yüzde 13.4 pazar payı ile Yoplait ve Dannon’un ardından üçüncü sırada yer alıyor.

Fortune ve Forbes dergilerinde haberi çıkan ve en hızlı büyüyen start-up şirketlerden biri olarak gösterilen Chobani Yoğurt’un sahibi Hamdi Ulukaya, başarısının sırrını ailesinden gelen girişimcilik birikimi ve yeteneğine bağlıyor. Fortune dergisinde ”The Unlikely King of Yoğurt” (Alışılmadık Yoğurt Kralı) başlığı ile hikayesi anlatılan Ulukaya’nın bir kaç yılda şirketi sıfırdan 257 milyon dolar büyüklüğe ulaştığına dikkat çekiliyor. Chobani o kadar büyük bir başarı yakaladı ki,  bir yıl içinde yüzde 200 büyüdü. Kasım ayında Twin Falss, İdaho’da 100 milyon dolarlık yeni bir tesis hizmete açan Hamdi Ulukaya’nın Fortune dergisine verdiği demeçte anlattıkları gerçekten ilginç:

Hamdi Ulukaya

“Türkiye’deyken yoğurt, süt işiyle hiç ilgim olmadı. Bu hiç konuşulmayan iş dilini babamdan veya binlerce yıllık tarihi bir birikime bağlı içgüdüyle öğrendiğime inanıyorum. Biz Anadolu’da en büyük sermayemizin piyasadaki itibarımız olduğuna inanırız. 1994 yılında ABD’ye dil öğrenmeye geldim. Albany’deki State University of New York’ta bir kaç kurs aldım ancak bitirmedim. Babam beni ziyarete geldiğinde ”Burda iyi peynir yapamıyorlar, peynir işine girmelisin,” dedi. Dediğini yaptım. 2002’de feta peyniri üreten bir iş yeri açtım. 2005 yılında postadan bir zarf çıktı. Kraft’ın South Edmeston, NY’taki tam kapasite yoğurt fabrikasının satılı olduğu yazıyordu. İlanı buruşturup attım. Sonra düşündüm ki, yoğurt işine girmek hiç fena bir fikir değil. Çöpten ilanı buldum. Bu ile girmemem için bir milyon sebep vardı. Arkadaşlarım ‘yapma” dediler. İç güdülerimi dinledim. Kraft’tan ayrılan beş kişiyi işe aldım. İlk tanıştığımda, ”Ne yapacağız” diye sordular. ”Hadi önce duvarları boyamakla işe başlayalım” dedim. Sonra yoğurt işinde bir usta işe aldım. Bir kab süper yoğurt yapmak için 1.5 yıl harcadık. High end pazara yönelmedik. Büyük mağaza zincirlerine gidip sadece standart yoğurt bölümüne sahip olmak istediğimizi söyledik. 2007 yılında ürünü pazara sunduk. İlk müşterilerimiz 200 adet yoğurt siparişi alan Long Island’taki küçük 3 marketti. Marketler ertesi hafta tekrar sipariş verdiler. Bu bizim için iyiye işaretti.”

Chobani çocuklar için ürettiği yoğurtlar ile 3 farklı aromalı yoğurdu piyasaya sürerken, Hamdi Ulukaya iddialı konuşuyor: “Yoğurdun hikayesi Amerika’da yeni başladı. Doğru yolda ilerleyip iyi ürünü uygun fiyata ürettiğimiz sürece pazarın limitsiz olduğuna inanıyorum. Büyümemiz ekonominin kötü olduğu dönemde gerçekleşti.” Chobani ayrıca, Amerikan Olimpiyat Komitesi ile partnerlik anlaşması da imzaladı. Şirket, olimpiyat takımının resmi tedarikçisi olacak ve Amerikan takımındaki tüm sporcuların (Team USA) California, Colorado ve New York’taki antreman merkezlerinde ürünler dağıtılacak. Anlaşma kış olimpiyatlarının gerçekleşeceği 2014 yılına kadar da devam edecek.  New York’un Berlin şehrinde kapanmak üzere olan Agro Farm fabrikasını satın alarak yoğurt işine başlayan Hamdi Ulukaya, dört yıl önce beş çalışanla başladı. Chobani bugün New Berlin’de 1000 kişiye istihdam sağlıyor, yoğurt devi Idaho’nun Twin Falls şehrine yeni bir fabrika hazırlığında.

Uluslararası alanda başarılı olan bir başka örnek, çikolata ve şekerleme üreten Yıldız Holding. Sektörün uluslararası yayını organı olan Candy Industry tarafından “Küresel Top 100” listesinde gösterilen Yıldız Holding, 2 milyar 96 milyon dolarlık cirosuyla, dünyada bu alanda faaliyet gösteren 10’uncu büyük şirket oldu. Dünyada çikolata ve şekerleme sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin ciro, çalışan sayısı ve üretim tesisi sayısı bazında değerlendirildiği liste, her yıl uluslararası Candy Industry Dergisi tarafından yayımlanıyor. 2011’in “Küresel Top 100 listesi”nde onunculuğu elinde bulunduran Yıldız Holding, 2010 yılında sakız ve şekerleme alanında Danimarkalı Gumlink ile ortak bir şirket kurmuştu. CCC adlı bu şirket, 2011 yılında meyvelerini vermeye başladı ve 85 milyon Euro yatırımla kurulan CCC, İstanbul ve Çorlu’daki fabrikalarında seri üretime geçti. Toplam 65 bin metrekare kapalı alanda kurulan fabrikalarda sakız ve şeker üretimi yapılıyor.

Kaynaklar:

Forbes©  / Fortune©  / Turk Avenue