O‘zbekiston Respublikasi yangi prezidentining AQShga tashrifi o‘zbekistonlik immigrantlar orasida turlicha qabul qilinmoqda.

Jurnalistlar bilan ochiq muloqotlar chog‘ida ular O‘zbekiston va AQSh prezidentlari Shavkat Mirziyoyev va Donald Trampning Oq uyda bo‘lajak uchrashuvlarini asosan olqishlashmoqda.

Mirziyoevning okean ortiga rasmiy tashrifi borasida AQShda istiqomat qilib kelayotgan o‘zbekistonliklar asosan ijtimoiy tarmoqlar va o‘zaro so‘hbatlar orqali xabar topayotganliklarini ta’kidlashayapti.

Shulardan biri hozirda Nyu-Yorkda yashab kelayotgan mashhur o‘zbekistonlik sportchi, Glory Xalqaro turniri jangchisi Zarrux Adashev. Asli samarqandik bo‘lgan Zarrux Adashev Grin kartda yutib 2012-yili AQShga ko‘chib kelgan.

Men Instagram tarmog‘i orqali bir yangilikni o‘qib xursand bo‘ldim.Yaqinda prezidentimiz Shavkat Mirziyoev AQShga tashrif buyurar ekanlar. Prezidentimiz Oq uyda Donald Tramp bilan uchrashishlarini eshitib juda quvondim. Prezidentning ushbu tashriflari O‘zbekistonga, barcha o‘zbekistonliklarga, xususan, talaba yoshlarga va sportchilarga katta hissa (dalda) bo‘ladi. Prezidentimizning ushbu tashrifi katta o‘zgarishlar keltirishiga ishonaman.

O‘zbekistonlik boshqa vatandosh Sanjar Babajanov, Nyu-Yorkdagi kompьyuter texnologiyalari o‘quv dargohida tibbiyot fanlari departamenti rahbari bo‘lib ishlaydi. Immigratsiyaning past-balandini ko‘rib yangi jamiyatda o‘z o‘rnini topgan ziyoli Sanjar Babajanov ikki davlat prezidentlari uchrashuvida ezgu belgilarni ko‘rmoqda.

– Matbuot orqali prezident Mirziyoyevning Amerikaga tashriflari borasidagi xabarni eshitib xursand bo‘ldim. Chunki bu ikki davlatning orasidagi munosabatlar rivojlanishining alomatidir.

Yuqori darajadagi muzokaralar har tomonlama muvaffaqiyatli bo‘lishiga umid bog‘lagan Sanjar Babajanov, uchrashuv ortidan shuningdek O‘zbekiston AQSh bilan ta’lim sohasida yanada yaqindan hamkorlik qilinishi tarafdori ekanligini bildirdi. Ushbu jarayonda u so‘nggi bir necha yillarda AQShda ishlab ortirgan tajribasi asosida O‘zbekistonga borib ilg‘or tizimlarni joriy etishga tayyorligini bildirdi. Mutaxassisning fikricha AQSh ta’lim tizimidagi ma’lum tajribalar o‘zlashtirilsa O‘zbekiston iqtisodiyoti uchun zarur kadrlarni tayyorlash, turli yoshdagi odamlarning o‘rta-maxsus va oliy ta’lim olishlari mukammallashadi.

– Menga AQShning o‘rta-maxsus va oliy ta’lim tizimidagi kredit sistemasi juda ma’qul. Agarda O‘zbekistonda yaxshi imkoniyat va sharoit yaratilsa, men o‘zimdagi tajribamni O‘zbekistonga borib amalda joriy etishga tayyorman. Prezidentlarning bo‘lajak uchrashuvlarini biz diqqat bilan kuzatib boramiz va omad tilaymiz.

E’tiborga olish lozimki, Nyu-York shahri AQShga safar qiladigan ko‘psonli sayyohlar, ko‘chib kelayotgan va bu davlatni yangi vatan qilayotgan minglab o‘zbekistonliklar uchun xatlab o‘tadigan ilk ostonadir. Ochiq ma’lumotlarga asosan hozirgi kunda AQSh hududida 100 mingdan ko‘p o‘zbekistonliklar yashashadi. Shuningdek, so‘nggi yillarda har yili 4-5 ming o‘zbekistonliklarga “Green Card”(AQShda doimiy yashash va ishlash huquqini beruvchi yashil karta)lotereyasida omad kulib boqmoqda. Demak, borgan sari AQShni o‘zining doimiy yashash joyiga aylantirayotgan o‘zbekistonliklar soni yana shunchaga ko‘payapti. O‘zbekistonlik immigrantlar asosan Nyu-York, Nyu-Djersi, Illinoys, Indiana, Virdjiniya, Pensilьvaniya, Florida va Kaliforniya shtatlarida zich yashashadi. Biroq, yangi joyga ko‘chib kelgan o‘zbekistonliklarning jamoa bo‘lib yashashga kuchli intilish borligini Nьyu-York, Pensilvaniya va Chikagoda yaqqol kuzatish mumkin. Shuning uchun aynan ana shu shaharlarda o‘zbekistonliklarning o‘z jamiyatlarini tuzib diaspora manfaatlarini himoya qilishga urinishlari bo‘layotganini sezish mumkin. Shu maqsadda ular tomonidan TV, radio, gazeta va jurnallar tashkil etilayotgani ham kuzatilmoqda. Amerika jamiyatida muvaffaqiyat qozonayotganlar qatorida shuningdek bir vaqtning o‘zida ikki davlatda ham yashashga intilayotgan o‘zbekistonliklarni soni ko‘pligini inkor etib bo‘lmaydi.

Ana shunday o‘zbekistonlik vatandoshlardan prezident Mirziyoev tashrifi borasida fikrlari bilan qiziqqanimizda ularning barchasida bitta tilak bor – O‘zbekiston fuqarolariga ikkinchi davlat fuqaroligini qabul qilishga ruxsat berilsa.

Yillar o‘tsada til o‘rganmasdan yuqori malakani talab etmaydigan ishlarda band immigrantlar ham borki ularning asosiy axborot manbai Rossiya OAV.

Immigrantlarning bu qatlami esa O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoevning AQShga safarini xavotir bilan qabul qilishmoqda. Ularning mikrofonsiz so‘hbatlariga ko‘ra O‘zbekistonning AQSh bilan yaqinlashuvi Rossiya siyosatmadorlari jig‘iga tegib hududdagi tinchlikka putur etkazishi mumkin.

Maqolani tayyorlash jarayonida mazkur safarni quruq rasmiyatchilik deganlar ham topildi. Bunday fikrni bildirayotganlar so‘hbatga rad javobini berisharkan bunday qarorlarining sababi o‘zaro munosabatlarda o‘zgarishlar bo‘lmayotganida ekanligini ma’lum qilishdi. Xususan, ularning asosiy vaji o‘zbekistonliklarga nisbatan AQShning viza siyosati murakkablashsa murakkablashgan, engillik kuzatilmayapti. Hatto grin karta yutganlarga viza berilmasligi kuzatilmoqda.

O‘z ismini sir saqlashni istagan boshqa bir so‘hbatdosh o‘zbekistonlik immigrantga ko‘ra O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoev O‘zbekistonning AQShdagi elchixonasi vakillariga AQShda yashayotgan va bu erda diniy ayblovlar bilan mahkamaga tortilayotgan o‘zbekistonliklarning huquqiy manfaatlarini himoyalashga farmoyish bersa maqsadga muvofiq bo‘ladi. Zero, unga ko‘ra shu kunlarda AQSh mahkamalarida qator o‘zbekistonliklarning diniy ayblovlarga asoslangan ishlari ko‘rilmoqda va ularning manfaatlarini himoyalashda diplomatik korpus vakillari ishtiroki odil hukm chiqarilishiga etaklaydi. Maqolani tayyorlash davomidagi uchrashuv chog‘ida so‘hbatdosh shaxsan o‘zi ana shunday sud jarayonlarining birida qatnashib 15 kishidan iborat hakamlar hay’ati orasida tarjimondan tashqari birorta musulmon yo‘qligiga guvoh bo‘lganini ta’kidladi. Hatto ekspertlar ham boshqa din vakillari ekanligini uqtirmoqda so‘hbatdosh.

Ko‘p sonli immigrantlar bir narsaga amin prezident Shavkat Mirziyoevning AQShga kutilayotgan safarining ularga aloqador ilk natijasi hozirdan ma’lum. Tashrif ortidan vatandoshlarning okean ortidagi hayotiga, ularning faoliyati-yu qalbidagi tug‘yonlarga O‘zbekiston rasmiylari tomonidan e’tibor uyg‘ondi.

Soleh Yahyoev

Nyu-York