Geçtiğimiz günlerde eminim çoğunuz porno siteleri için sonu .xxx ile biten yeni bir alan adı uzantısının kabul edildiğini görmüşsünüzdür. Bu uzantı zorunlu değil. Ama Haziran ayında uygulamaya konulacak. Kararı veren de Internet’teki alan adlarının eşgüdümünden sorumlu kuruluş Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN).

Bu kuruluş şu sıralarda sadece porno sitelerine çarpı atmakla meşgul değil. Internet’in geleceğine de yeni bir çetele atmak üzere. Çünkü gündeminde çok daha büyük bir madde var; Internet adreslerine .xxx benzeri daha nice uzantılar eklemek gibi.

Şu anda .com ve .org dahil toplam 21 genel alan adı uzantısı yani Generic Top Level Domains (gTLDs) var.

Ama ICANN bakmış ki, Internet’teki gelişme artık bu 21 uzantıya sığacak gibi değil onun için yeni uzantılar açmaya karar vermiş.

Ancak bu kez izlenilen yöntem kısaltma veya .museum gibi önceden seçilmiş kelimeler değil.

ICANN artık uzantıları dünyanın herhangi bir yerindeki özel şirketlerin veya kamu kuruluşlarının kendilerinin önermelerini istiyor.

Ancak ICANN her türlü isim teklifini dikkate almak için önce 185,000 Dolar yatırmanızı bekliyor.

Bu parayı yatıran her saygın özel şirket veya kamu kuruluşu istediği uzantıyı ICANN’a tescil ettirme şansına sahip. Tabii sıkı bir incelemeden sonra…

Bir kelime için 185,000 Dolar yatıran ve ihaleyi kazanan özel şirket de satın aldıkları kelimeden para kazanmayı planlıyor.

Örneğin .xxx alan adı uzantısını alan ICM Registry adlı şirket bu uzantıyı kullanarak bedava porno veya paralı porno siteleri almak isteyen herkesten 60 Dolar alacak. Oysa .com veya .net uzantılarıyla biten bir alan adı için şu anda ödenen para yalnızca 9-10 Dolar. ICM bu farktan yararlanarak en az 500,000 Dolar’lık gelir elde etmeyi umuyor.

Siz de, mesela, .feta gibi bir alan adı uzantısı önerir de bu öneriniz kabul görürse artık bundan sonra .feta son ekiyle hazırlanacak tüm websiteleri sizden alan adı almak zorunda. (.feta cephesinde sanki üç vakte kadar sıkı bir rekabet görünüyor!! )

.paris, .roma, .istanbul gibi uzantılar ancak ilgili kamu kurumlarına verilebilecek. (Acaba .turkey konusunda Amerika’daki hindi üreticileri ne yapacak merak ettim!)

Başvuru tarihleri henüz açıklanmış değil ama ICANN bunun için web sitesini takip etmenizi öneriyor.**
185,000 Dolar büyük bir miktar. Ayrıca ICANN 2000 ve 2004* yıllarında yeni uzantılar eklediğinde bunlar hiçbir zaman .com veya .org gibi rağbet görmedi.

Ama yine de umuyorum Türk şirketleri kendilerini birebir ilgilendiren isimleri alan adı uzantısı olarak kaydettirmeyi denemedikleri için sonradan pişman olmazlar.

Çünkü daha şimdiden ICANN’in bu planı isim hakkı, tescilli markalar konusunda yeni ve ciddi hukuki tartışmalar yaratmaya aday.  

*2000 yılında .aero, .biz, .coop, .info, .museum, .name, .pro uzantılarını eklemişti. 2004 yılında ise .asia, .cat, .jobs, .mobi, .tel, .travel uzantıları eklendi.

**Ben şimdiden ilgi duyanlar için ilk elde sorulara cevap veren web adresini veriyorum —
ICANN web sitesi