Yine olmadı, gelişmekte olan ülkeler yeni dünya düzeninde daha fazla söz hakkı iddiasını bir kez daha kaybetti. Dünya Bankası Başkanlığı yarışında yine eski zenginlerin isteği oldu ve Amerika’nın adayı Jim Yong Kim, Robert Zoellick’ten boşalacak koltuğa oturma şansını elde etti.

Geçen sene de Dominique Strauss Kahn tatsız bir skandal sonrasında Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanlığı’ndan ayrılmak zorunda kalınca, (İngilizce adlarının baş harflerinden yola çıkarak BRICS olarak anılan) Brezilya, Rusya, Hindistan, Çin ve Güney Afrika “artık Batılı güçlerin tercih ettiği isimleri istemeyiz” diye kazan kaldırmış ama aynı adayın etrafında toplanamadıklarından tercihlerini sonuca yansıtamamışlardı.

Dünya Bankası yarışında da biraz benzeri bir durum oldu. Başkan Barack Obama, Kore asıllı Jim Yong Kim’i aday olarak gösterse de Nijerya Maliye Bakanı Ngozi Okonjo-Iweala ve Kolombiyalı meslektaşı Jose Antonio Ocampo da başkanlık yarışına girdi. Gerçi Cuma günü Ocampo adaylığını geri çekti, ama Nijeryalı Ngozi Okonjo-Iweala iddialıydı.

Gerçi iddialıydı dediğim Okonjo-Iweala bile Dünya Bankası’nda yıllarca üst düzey görevleri üstlenmiş olmasına rağmen pek de umutlu değildi. Öyle ki verdiği bir demeçte, “Seçimin mesleki deneyime dayanmadığını biliyorum ama en azından bu yarışa katılarak süreci değiştirme aşamasının başlatmayı umuyorum,” diyordu.
Nijeryalı adaya destek vermeyenler, aslında en çok da Maliye Bakanı’nın Dünya Bankası bünyesinde görev yapmış olmasını eleştirdiler. Bu görüşte olanlar “Okonjo-Iweala içerden biri, dolayısıyla Dünya Bankası’na ihtiyacını duyduğu yeni enerjiyi, yeni kanı taşımıyor, bu yüzden de kuruma yeni bir perspektif getiremez,” iddiasındaydı.

İşte bu anlamda Başkan Barack Obama’nın adayı öne çıkıyordu. Daha önceki Dünya Bankası liderlerinin geçmişinde genelde ekonomi-finans ağırlığı hissedilse de Kim, sosyal ve kamu sağlığı alanındaki başarılarıyla tanınan bir isim. Doktor, antropolog ve de Darthmouth Üniversitesi Rektörü. Kim, BM’de AIDS’le mücadele faaliyetlerine katılırken, yoksul ülkelerdeki fakirlere sağlık hizmeti veren kar amacı gütmeyen bir sivil toplum örgütü kurmayı da ihmal etmeyen biri.

Kim, bu özellikleriyle görevini 30 Haziran günü bırakacak olan şimdiki Başkan Robert Zoellick’ten de ayrılıyor. Zoellick, Goldman Sachs, Fannie Mae, Maliye Bakanlığı ve Amerika Dış Ticaret Temsilciliği gibi kurumlarda başarılı çalışmalar yapan bir isim.

2007 yılında Paul Wolfowitz’in yerine Dünya Başkanlığı görevine gelen Zoellick aslında aynı dönemde filizlenen büyük mali kriz sırasında sık sık yoksulların avukatlığını yaptı ve gelir adaletsizliğinin, gençler arasındaki işsizliğin büyük bir kaynama noktası olduğuna işaret etti.

Şimdi, bu insani konulara daha yakın bir isim olan Kim’in, Zoellick’in sözcülüğünü yaptığı bu yoksulların hayatını Dünya Bankası aracılığıyla değiştirmesi, gelir eşitsizliğini azaltıp, gençlerin umutlarını artırması bekleniyor.

Kim bu konular üzerinde yoğunlaşırken başta BRICS ülkeleri olmak üzere yeni ekonomik düzende söz sahibi olan gelişmekte olan ülkelerin de bir sonraki yarışta kendi adaylarını seçtirtmek üzere yeni planlar geliştirmeleri gerekiyor.