FED Başkanı Ben Bernanke, 19 Haziran günü yaptığı açıklamayla piyasalara, deyim yerindeyse ateş düşürmüştü. Bernanke, banka yetkililerinin iki günlük toplantıları sonrasında yaptığı açıklamada, aylık 85 milyar dolarlık bono ve konut kredisine dayalı tahvil alımlarını bu yıl sonuna doğru azaltabileceklerini, 2014 ortasında da tamamen sona erdirebileceklerini söylemişti.

Bu açıklamanın hemen ardından da Standard & Poors %2,5, Dow Jones ve Nasdaq endeksleri de %2,3 oranında düştü. Rekor düzeyde düşük seyreden konut kredileri de %,3,35 den %4,46’ya yükseldi.

Bernanke, bu açıklama sonrasında piyasalarda oluşan kaygıları gidermek için olsa gerek dün akşam Massachusetts eyaletinin Cambridge kentinde düzenlenen Ulusal Ekonomik Araştırmalar Dairesi’nin toplantısında, “Daha önce belirlediğimiz koşullar henüz oluşmadı, bu yüzden de tahvil ve bono alımlarını durdurmayacağız,” dedi.

Bu koşullar, “işsizliğin %6,5 civarında istikrara kavuşması ve enflasyonun %2,5’i aşmaması koşuluyla canlandırma paketine devam” şeklindeydi. Enflasyon halen %1 civarında, işsizlik ise %7,6 düzeyinde. Yani her ikisi de hedef rakamların uzağında. Hatta Bernanke, %6,5 “hedef değil eşiktir” dedi, yani “o rakama varır varmaz hemen alımları durdurmayacağız o eşikte uzun süre kalıp-kalmadığına bakacağız” vurgusu da yaptı.

Bernanke’ye göre ekonomi istenilen canlılığa kavuşamadı bunda da bu yıl yükseltilen vergiler ve azaltılan kamu harcamaları da etkili oldu. FED Başkanı, bu yüzden de, Mart ayında başlatılan kesintilerin tam etkisinin hala ekonomiye tam yansımamış olduğunun da altını çizmeyi ihmal etmedi.

Bernanke’nin 10 Temmuz günü borsalar kapandıktan sonra yaptığı açıklamadan birkaç saat önce ise tam da bunun tersi bir mesaj geldi borsalara. Bu da FED’in geçen ayki toplantı tutanaklarıydı. Yayınlanan tutanaklar banka yöneticilerinden yarısının aslında tahvil alım programının bu yıl sonunda bitirilmesinden yana olduğunu gösteriyordu. Oysa, Bernanke 19 Haziran’daki açıklamasında altı aylık ek süreye işaret ediyordu. Yani toplantıda alınan son karar, alımların bu yılın sonunda azaltılabileceği, 2014 yılının ortasında da sona erdirilebileceği yönündeydi.

İşte piyasalar dün tutanakları okuyunca daha da kaygılanmışlardı ki, Bernanke’nin Cambridge açıklaması geldi. Bu yüzden de 11 Temmuz günü borsalar “rekor” yükselme beklentileriyle açıldı. Açıldıktan altı dakika sonra S&P 150 puan yükseldi ki bu, %1,1’lik bir artış. Dow Jones da 15,409’un üzerine çıktı. Bu da tüm zamanların en yüksek rakamı oldu.

Borsaların yükselmesinde etkili olan bir diğer faktör de evlere konulan haciz oranının, kriz öncesi seviyeye inmiş olması ve ekonominin hala istenilen düzeyde olmasa da, Avrupa’ya kıyasla daha iyi durumda olup, %2,5 düzeyinde büyümesiydi.

Piyasalar yine de bu iyimser havaya rağmen FED’in tahvil alımları konusundaki yeni açıklamalarını merakla beklemeye devam edecek gibi görünüyor. Özellikle de 2014 başı itibariyle… Zira, tahvil alımlarının devamından yana olan Bernanke’nin görev süresi Ocak ayında doluyor. FED Başkanı’nın üçüncü bir dönem için aday olmayacağı tahmin ediliyor. Merkez Bankası’na yakın çevreler “Bernanke ancak Başkan Obama, bir dönem daha kalmasını isterse, FED’e devam eder,” diyor. Ancak Obama bir süre önce yaptığı açıklamasında “Bernanke, Washington’da istediğinden de, kalması gerekenden de uzun kaldı,” diyerek aslında bu tür bir istekte bulunmayabileceğini de biraz belli etmiş oldu.

2014 yılında piyasaları FED’le ilgili yeni sürprizler karşılayacak mı, birlikte göreceğiz….