Brookings Enstitüsü ile Sabancı Üniversitesi’nin bu yıl dokuzuncusunu düzenlediği Sakıp Sabancı konferans serisinde Dünya Bankası Başkan Yardımcılarından Kaushik Basu dünya ekonomisi ve Türkiye hakkında önemli değerlendirmelerde bulundu.
Küresel ekonomik krizin en az iki yıl daha süreceği öngörüsü de bunlar arasındaydı. Basu’ya göre bunun nedeni Amerika’dan Japonya’ya kadar birçok ülkenin kalıcı çözümler yerine likidite enjeksiyonu ile zaman kazanmaya çalışması. Basu, bu ulusal bazda enjeksiyonlar yerine ülkelerin biraraya gelerek eşgüdümlü hareket etmeleri gerektiğini söylüyor.
Basu, işsizlik sorununun giderek artacağı öngörüsünde de bulunuyor. Bu da yine bu para enjeksiyonunun bir yan etkisi olarak ortaya çıkıyor. “Para bolluğu yüzünden faizler düştüğü için işgücü artık sermayeden daha pahalı hale geldi,” diyen Basu şöyle devam ediyor: “Emeğin maliyeti sermayeden daha düşük hale getirilmezse işsizliğe çözüm bulunmaz.” Basu’ya göre artık insanlar çalışarak geçimlerini temin edemez hale geliyor. Dünya Bankası yetkilisi Avrupa’daki, Amerika’daki işsizliği buna örnek olarak gösteriyor. Amerika’daki işsizlik oranı çok kötü olmasa da Basu, “Amerikalı işsizlerin %40’ı uzun süreli işsiz” diyor ve asıl kaygı verenin de bu unsur olduğunu söylüyor. Çünkü Amerika’da işsizlik genelde 2008 krizi öncesinde bireylerin kronik değil akut problemleriydi, yani kısa sürede yeni iş bulabiliyorlardı.
Basu, ekonomik krize tek çözümün kemer sıkma politikaları olamayacağı görüşünü de savunuyor.
Dünya Bankası yetkilisi asıl sıkıntının da şu sıralarda ekonomik zorluk çeken gelişmiş ülkeler değil, gelişmekte olanlarda olduğuna da dikkati çekiyor. Basu, “Zengin ülkeler yılda %2 oranında büyüseler bile bu yine de iyi bir performans sayılabilir. Ama gelişmekte olan ülkeler hızlı büyüseler bile bu ülkelerdeki yoksulluk sorunu ortadan kalkmıyor,” diyor.
Basu’nun bir diğer değerlendirmesi ise AB ve Euro bölgesinin geleceğine ilişkindi. Ünlü ekonomist, insanlık tarihinde komünizmden sonra en büyük ikinci proje olarak gördüğü Euro bölgesinin, yaşanan zorluklara rağmen hala başarılı olacağına inanıyor.
Türkiye’nin son 10 yılda gösterdiği performansı son derece başarılı bulan Basu, bunda hem politik kararların hem de Merkez Bankası’nın izlediği alışılmışın dışındaki uygulamaların büyük etkisi olduğu görüşünde. 10 yıl boyunca %4,7 – %4,8 düzeyindeki büyümeyi sürdürmenin önemli bir başarı olduğunu söyleyen Dünya Bankası Başkan Yardımcılarından Kaushik Basu, Türkiye’nin aynı performansı önümüzdeki dönemde de devam ettirip-ettirmeyeceği konusunda ise öngörüde bulunmamayı tercih etti.