Günümüzde denizciliği GPS gibi birçok teknolojik donanım olmadan düşünmek mümkün değil. Ancak yüzyıllar öncesinin Polinezya’sında denizcilikte yön bulma, çok daha farklı bir şekilde, hiçbir aygıtın yardımı olmadan yapılıyordu.
İşte bu eski gelenekleri geri getirmek için şimdi birçok girişimde bulunuyor Polinezyalılar. Tarihte ilk kez Hawaii ‘de yapımı tamamlanan iki geleneksel tekne, modern navigasyon cihazları olmaksızın dünyayı dolaşmak üzere 30 Mayıs’ta Hawaii Adası’nın Hilo kentinden denize açıldı.
Büyük Okyanus’ta kuzeyde Hawaii takımladaları, doğuda Easter Adası, güneydeyse Yeni Zelanda’nın oluşturduğu üç büyük ada öbeğinden biri olan Polinezya’da (diğer iki büyük ada öbeği Malenezya ve Mikronezya’dır) navigasyon, eski gemicilik ve denizcilik teknikleriyle yeniden keşfediliyor.
Hiçkimse, Hawaii’de yapımı tamamlanan gövdesi çift kaplamalı Hokule’a adlı kanonun 1976 yılında Hawaii’den Tahiti’ye uzanan ilk serüveninin, Polinezya denizcilik kültürünün yeniden canlanmasına büyük katkı sağlayacağını ve tüm Pasifik adaları için kültürel bir gurur simgesi haline geleceğini tahmin etmiyordu.
Kanoyu inşa eden Polinezya Seyahat ve Serüven Cemiyeti eski Başkanı Ben Finney, bu yola baş koyduklarında, amaçlarının, yüzyıllar öncesinin denizcilik teknolojisinin bugün de geçerliliğini koruduğunu göstermek olduğunu söylüyor.
Şu anda 82 yaşında olan antropolog Ben Finney, kanonun, hiçbir navigasyon aygıtı kullanmadan, yalnızca yıldızlar, güneş, rüzgar, dalgalar ve kuşlar gibi doğanın insana sunduğu sinyallerle yol aldığını hatırlatıyor.
Polinezyalıların eski yön bulma teknolojisi ve teknikleri tamamen unutulmaya yüz tutmuş haldeyken cemiyet, şans eseri, Mikronezya’nın Satawal adasında yaşayan açık deniz yön bulma uzmanı Mau Piailug’la karşılaşmış ve Piailung, Hokule’a’nın 1976’daki ilk seyahatinde tekneye rehberlik etmiş. Cemiyet, şimdi de Mau Piailug’un öğrencisi olan Hawaii’li Nainoa Thompson rehberliğinde yıllar sonra yeniden denizlere yelken açmanın heyecanını yaşıyor.
60 yaşındaki Nainoa Thompson, 1976’dan sonra ilk kez Hokule’a teknesine, cemiyetin Hawaii dilinde Malama Honua, yani Dünyamıza İyi Bakmak adı verdiği serüven kapsamında Pasifik’teki adalara uzanan seyahatte ve sonrasındaki dünya turunda rehberlik edecek.
Nainoa Thompson ve ekibi, serüvene hazırlanmak için öncelikle Hokule’a ve yeni inşa edilen Hikianalia tekneleriyle Hawaii takımadalarını gezmiş. Her iki tekne de adlarını, eskiden denizcilerin Hawaii’ye dönmeleri için kendilerine rehber olan yıldızlara verdikleri isimlerden alıyor.
30 Mayıs’ta Polinezya’daki yolculukla başlayan serüven kapsamında her iki tekne de dünyayı dolaşacak, 20’den fazla ülkeye uğrayacak.. hem de GPS gibi hiçbir modern teknoloji ürünü navigasyon aygıtı kullanmadan, sadece dalgaların boyutlarına ve yönüne, okyanus suyunun hareketlerine, rüzgarın şiddetine, kuşların uçuşuna, güneşin batışı ve doğuşuna ve en önemlisi, yıldızlara bakarak. Teknelerin ve mürettebatın 2017’den önce Hawaii’ye geri dönmesiyse beklenmiyor.
Küresel ısınmayı artık birebir yaşadığımız, giderek daha çok kirlettiğimiz, kaynaklarını hunharca katlettiğimiz günümüzde Nainoa Thompson ve ekibi, yüzyıllar öncesinin teknoloji ve kültürünü yeniden canlandırarak sürdürülebilir bir dünyanın mümkün olduğunu kanıtlamaya çalışıyor.
