O’shlik qariya Yo’ldoshboy ota erta bahordan tevarak-atrofdagi qir-adirlarni kezishni odat qilgan. U qor ortidan unib chiqqan mitti gullar, barg otayotgan o’simliklarni teradi.
“Ko’klamga yetkazganiga shukr, ko’zingizga surtib, iste’mol qiling – udum shunaqa, – deydi u ko’k o’t dastalarini mahalladagilarga ulashar ekan. – Qishdan horib chiqqan tanangiz uchun ismaloq, jag’-jag’, yalpizdan bo’lgan yemak ming kimyoviy darmondoridan afzal”.
Mahallalarda sumalak qaynaydi. Xotin-xalaj, qizu-yigit, yoshu-qari jam, shodu-xurram.
Uy bekalari ko’klam yemaklaridan dasturxon qilib, yaqinlari, qarindoshlarnikiga yo’l oladi. Odamlar bir-biriga ilinadi: “Yangilikdan totib ko’ring”. Udum shunaqa.
Shu kunlarda Janubiy Qirg’iziston bozor-guzarlari, oshxona-choyxonalarida ham bahoriy taomlar mavsumi. Ko’k somsaning turlari o’zi bir nechta. Xohlasangiz, ko’k chuchvara buyuring, ko’k qatlama, ko’k quymoq… Quvvatli, totli, shifobaxsh va arzon.
Mahalliy shifokorlar tabiat ne’matlaridan imkon qadar foydalanib qolishni maslahat berishadi. Buning uchun qirlarga chiqish shart emas – rastalar turfa xil ko’katlarga to’lib-toshgan. Dala ko’katlari, adir ko’kati, issiqxonaniki…
“Ko’k o’tlarni, mijozga qarab, qaynatilgan yoki chala qovurilgan va qovurilgan holda iste’mol qilish lozim, amaliyotni uch-to’rt hafta davom ettirsangiz, natijani albatta sezasiz”, – deydi oliy toifali doktor Rafiqjon Tojiboyev.
… Ko’m-ko’k, yam-yashil. Bahor nafasi dillarni yayratadi.
Matn va suratlar muallifi Muhiddin ZARIF