Başkan Barack Obama Ankara ve Kahire konuşmalarından sonra bugün yeniden İslam dünyasına seslenecek. Üst düzey yetkililerin verdiği bilgiye göre, bu kez Obama Arap Baharı’nın ardından Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkelerine umut ve para yardımı sözü vermeye hazırlanıyor. Gençler arasında işsizliğin çok yaygın olduğu, nüfusların büyük çoğunluğunun yoksulluk sınırının altında yaşadığı özellikle Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkeleri için Amerikan yardımının olumlu karşılanması bekleniyor. Birçok uzman, “Bu, bir tür Marshall yardım programı olacak” tahmininde bulunuyor. Obama’nın konuşması bugün Washington saatiyle 11:40’ta, yani TR saatiyle 18:40’da.
Amerika’nın Sesi-TGRT Haber ortak canlı yayınında, saat 21:45’te, Washington’daki Wilson Merkezi adlı düşünce kuruluşunda Arap ülkelerindeki demokrasi arayışını yorumlayan gazeteci Cengiz Çandar konuk olacak. Cengiz Çandar yayından sonra Türkçe Yayın Bölümü’nde interaktif blog olarak kullanacağımız Gökkuşağı’nda sorularınızı yanıtlayacak.
Başkan Obama’nın konuşması, Arap ülkelerinde yaşanan son olaylar ve başka sorularınız varsa yazın, Cengiz Çandar yanıtlasın. Zaman zaman canlı blog uuygulamasıyla forumlar oluşturup görüşlerinize yer vermeyi planlıyoruz. Sizleri yarın Gökkuşağı’nda Cengiz Çandar’la sohbetimize katılmaya davet ediyoruz.
GÜNCELLEME
Az önce TR saatiyle 19:08’de ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, bakanlık binasında Başkan Obama’yı sunmadan önce bir konuşma yapmaya başladı. Clinton, dünyanın her zamankinden daha çok Amerika’nın liderliğine ihtiyacı olduğunu söyledi. Başkan’ın Kuzey Afrika ve Ortadoğu’daki dramatik değişikliklerle ilgili konuşmasını yapmak için Dışişleri Bakanlığı’nı seçmesinin önemini vurgulayan Hillary Clinton, bütün ülkelerin demokrasi, bireysel özgürlükler, ekonomik fırsat eşitliğine sahip olmaya hakkı bulunduğunu söyledi. Amerika’nın dünya olaylarında vazgeçilmez ve son derece önemli bir rolü olduğunu kaydeden ABD Dışişleri Bakanı, Başkan Barack Obama’yı kürsüye davet etti.
GÜNCELLEME
Başkan Obama TR saatiyle 19:14’te konuşmasına başladı. Amerikan politikasının merkezi olan Dışişleri Bakanlığının önemini vurgulayan Başkan Obama, Amerika’dan çok uzak olan ülkelerin de Amerika’yla çeşitli nedenlerle bağları bulunduğunu hatırlattı. Bin Ladin’in öldürülmesine değinen Obama, El Kaide ve yandaşı terör örgütleriyle yıllardır süren savaş sonunda Amerika’nın bin Ladin’i Pakistan’a bir baskınla öldürmesinin önemini vurguladı ve teröristlere “büyük bir darbe” vurduklarını bildirdi. Obama, bin Ladin’in bir “kahraman” değil kitleleri öldüren bir “katil” olduğunu belirtti.
GÜNCELLEME
Barack Obama Ortadoğu ve Kuzey Afrika’daki siyasi değişikliklerin Amerikan diplomasisinde yeni bir sayfa açtığını söyledi. Obama, son altı ay içinde dünyanın bu bölgelerde yaşanan “olağanüstü değişikliklere” tanıklık ettiğini belirtti. İki liderin değiştiğini hatırlatan Obama, halkların temel haklarını istemeleri nedeniyle bu sayının daha da artabileceğini kaydetti. Barack Obama konuşmasında, son aylarda yaşanan olayların artık baskı rejimlerinin ayakta kalmasının zor olduğunu kanıtladığını vurguladı. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkelerinin bazılarında değişikliğin kolay olacağını ancak bazılarında zor geçiş dönemleri yaşanacağını bildirdi.
GÜNCELLEME
Başkan Obama Dünya Bankası ve Uluslararası Para Fonu İMF’den Mısır ve Tunus’a bir yardım paketi hazırlamalarını istedi. Obama Amerika’nın “demokratik bir Mısır”a 1 milyar dolar borç vererek ekonomik sıkıntılarını azaltacağını söyledi.
Iyi gunler,
ABDnin Suudi Arabistan politikasını ozetleyebilir misiniz? Obama neden söz açmadı sizce?
http://www.voanews.com/turkish/news/Suudi-Arabistanda-Buyuk-Gosteri-Oncesi-Yogun-Guvenlik-Onlemleri-117776178.html
tesekkurler
Cengiz Çandar-Ülkeler dış politikalarını yürütürken ulusal çıkar noklarından hareket ediyorlar. Amerika’nın da Suudi Arabistan’da dünyanın en büyük petrol üreticisi olmasından dolayı çok büyük özel çıkarları var. Ama söz etmemiş olmasının esas nedeni Arap dünyasındaki büyük ayaklanma dalgası üzerine konuşuyordu. Suudi Arabistan’da böyle bir durum yok. Eğer Suudi Arabistan’da da olsaydı ve söz etmemiş olsaydı, o zaman çok doğru birsoru olurdu sorunuz.
Obama bugunku konusmasinda sizce Suriye konusunda daha sert cikmamali miydi?
Cengiz Çandar Türkçe Bölümü’nden ayrıldı, sorunuza yanıt veremiyoruz. İlginize teşekkür ederiz.
Sadece ekonomik yardım Kuzey Afrika ve Ortadoğu ülkeleri için yeterli mi? Bu ülkelerin ekonomik ve sosyal sıkıntılarını giderebilir mi?
Cengiz Çandar- Elbette gideremez ama bu ekonomik yardımın ekonominin ötesinde bir anlamı var. Tıpkı İkinci Dünya Savaşı sonrası Nazizm’den kurtulan Avrupa ülkelerine yapılan Marshall Yardımı gibi özgürlüğün ödüllendirileceği mesajını Arap dünyasının geri kalan bölümlerine ileterek bir anlamda onların kendi rejimlerine karşı Tunus ve Mısır’ın yolunu izlemeleri için bir nevi teklifte bulunmuş oldu.
Suudi Arabistan’da ayaklanma yok diyorsunuz ama bir yandan demokrasi diyeceksin, diğer yandan erkeğe baktı diye kadınların kırbaçlanmasına seyirci kalacaksın. Ben umrede kendi gözlerimle gördüm. Bir yandan insan hakları diyeceksin, bir yandan Gazze’de bir buçuk milyon Filistinli’nin hapis tutulmasına göz yumacaksın.
Bu ne perhiz bu ne lahana turşusu?
Obama bu konuda ne dedi acaba?
Hacı Mahmure
Sayın Çandar, yayında izledim, Amerika’dasınız. Türkiye’nin bu bölgedeki rolü konusunda ne düşünüyorlar? Geçen gün Başbakanla Amerikan büyükelçisi de bu konuyu konuşmuştu.
Cengiz Çandar- Türkiye’nin bu bölgedeki rolü gördüğüm kadarıyla Amerika’da çok öne çıkarılan bir konu değil. Ancak şu söylenebilir: Obama’nın bugün konuşmasında bölgeye yaklaşım tarzıyla TÜrk hükümetinin sözkonusu bu ülkelere yönelik tavrı arasında bir uyum gözüküyor. Türkiye’yle Amerika’nın Ortadoğu’daki son gelişmelere genel bakış açılarında aynı dalga boyunda bulundukları söylenebilir. Dolayısıyla bu konu Türkiye’yle Amerika arasında sorunlu bir alan değil.Sorun olmayınca da üstünde fazla konuşulmuyor.
Cengiz Çandar- Suudi Arabistan konusunda söylediklerinize tümüyle katılıyorum ancak tartıştığımız konu bu değil. Yani Obama niçin Suudi Arabistan’a konuşmasında yer vermedi diye bir soru sorulduğu taktirde bunun cevabı şudur: Obama’nın konuşması Arap dünyasında Tunus’tan başlayıp Suriye’ye kadar yayılan halk ayaklanmaları üzerineydi. Suudi Arabistan en azından bu dönem için bu çerçeveye girmiyor. Dolayısıyla konuşmasının içinde yer almamasını doğru anlamak gerekiyor fakat bu Suudi Arabistan’da sizin sıraladığınız olumsuzlukların bulunmadığı anlamına elbette ki gelmiyor.
Sayin Candar: Obama’nin Bahreyn’i adeta satmasina ne diyorsunuz?
Cengiz Çandar- Ben Bahreyn’le ilgili sözlerini sizin gibi okumadım. Bahreyn’e yaklaşık bir ay önce Dışişleri Bakanı Davutoğlu’yla birlikte gitmistik. Bizim Dışişleri Bakanının Bahreyn yetkililerine verdiği mesaj, neredeyse Obama’nın dünkü konuşmasıyla kelime kelime aynı.
Cengiz Çandar- Suudi Arabistan konusunda söylediklerinize tümüyle katılıyorum ancak tartıştığımız konu bu değil. Yani Obama niçin Suudi Arabistan’a konuşmasında yer vermedi diye bir soru sorulduğu taktirde bunun cevabı şudur: Obama’nın konuşması Arap dünyasında Tunus’tan başlayıp Suriye’ye kadar yayılan halk ayaklanmaları üzerineydi. Suudi Arabistan en azından bu dönem için bu çerçeveye girmiyor. Dolayısıyla konuşmasının içinde yer almamasını doğru anlamak gerekiyor fakat bu Suudi Arabistan’da sizin sıraladığınız olumsuzlukların bulunmadığı anlamına elbette ki gelmiyor.
amerikada obamanın secilmemesi icin kampanya oldugu dogrumu. bu konusması yahudileri kizdiracak deniliyor olabilirmi
Cengiz Çandar- Benim kısa kalış sürem içinde Washington’da görebildiğim Cumhuriyetçiler’in büyük bir dağınıklık içinde olduğu ve Obama’ya karşı ciddi bir aday çıkarabilmelerinin çok şüpheli göründüğü. Dolayısıyla şu anda Obama aleyhinde bir kampanyadan söz edilebilecek bir durum yok. Diğer sorunuza gelince konuşmasının satır araları Neitanyahu’nun canını sıkabilecek cinsten ama özel olarak Yahudileri rahatsız edebilecek pek bir yönü yoktu.
Cengiz Bey,
Amerika’ya hoşgeldiniz. Sizce içerik açısından Obama’nın bugünkü konuşmasıyla Kahire konuşması arasında önemli bir fark var mı?
Cengiz Çandar- Kahire konuşması daha heyecan vericiydi. Bu iki konuşmanın da aynı elden çıktığını biliyorum ama bu konuşma da Ortadoğu’daki özgürlük hareketine moral bir güç sağlayacak unsurları kuşkusuz taşıyor.
Obama’nın Güney Kafkaslar Azerbaycan ve Ermenistan konularına dokunmamasını nasıl deyerlendiriyorsunuz. İslam dunyası bence Surye ile bitmiyor
Cengiz Çandar- Konu İslam dünyasıyla ilgili değildi. Konu birkaç ay önce başlayan Arap halk ayaklanmalarına ilişkin Amerika’nın bir süreden beri eleştiri altında olan görüntüsünün ardından bir siyaset açıklamasıydı. Tekrar edelim, konu İslam dünyası değil, Arap dünyasıydı.
Sayın Çandar,
Siz Washington’u çok iyi biliyorsunuz. Acaba herhangi bir Amerika başkanının “İsrail’in güvenliğinden asle ödün vermeyeceğiz ” demeden Ortadoğu konusunda konuşma yapması mümkün mü? Amerika’nın Ortadoğu politikasını Yahudi Amerikalıların belirlediği doğru mu? Niye Beyaz Saray’da, Amerikan Kongresi’nde o kadar çok Yahudi var?
Saygılarımla,
Samsun’dan
M. Ekmekçi
Cengiz Çandar- Mümkün değil. Ancak genel kanının aksine ben Amerikan dış politikasının İsrail tarafından değil kendileri tarafından yönlendirildiği kanısındayım elbette ki Amerikan Yahudilerinin sistem içinde çok büyük etkileri var. Nüfuslarıyla ters orantılı bir şekilde finans sektöründe ve medyada çok güçlüler bu da haliyle Amerikan siyasetine yansıyor. Bunun nedenlerini tartışmak çok zaman alır fakat şu söylenebilir: Yahudilerin 19’uncu yüzyıl sonlarında Avrupa ülkelerinde gördükleri zulüm sonrasında Amerika’ya göç etmiş olmaları ve Amerika’nın açık toplum niteliği hem yahudilerin Amerika’da bir özgür ortam bulmalarına hem de bütün birikimlerini Amerika’ya yansıtmalarına yolaçtı. Bu da çok uzun yıllardır Amerika’da etkili olmalarını mümkün kıldı.
Gazeteci Cengiz Çandar Türkçe Bölümü’nden az önce ayrıldı. Gelen bütün sorulara cevap veremediğimiz için özür dileriz. Cengiz Çandar’a interaktif bloğumuza katıldığı için sizlere de sorularınızla sayfamıza katkıda bulunduğunuz için çok teşekkür ederiz.
Bu sekilde devam etmeniz dilegiyle, guzel paylasim.
Teşekkür ederim güzel sözleriniz için. Yine beklerim.