Başkan Donald Trump’ın kaçak göçmenleri sınırdışı etme söylemleri daha da şiddetlenirken Amerika-Meksika sınırındaki durumu gözden geçirmekte yarar var. Son aylarda gözaltı merkezlerinde çocukların hastalanıp ölmesi, sınırdaki durumun ne kadar trajik olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Durum kısa dönemde düzelir mi? Bu konuda tahminde bulunmak çok zor. Trump 23 Haziran Pazar günü en az 10 kentte kaçak göçmen avı başlatacağını söyledi ve bu ciddi bir korkuya yolaçtı belgesiz, yasadışı göçmenler arasında. Ancak beklenen olmadı ve Trump son anda operasyonları ertelediğini açıkladı. Bu bir ölçüde rahatlama yaratsa da, korkular tamamen geçmiş değil.

Mart ayında sınır devriyesi Amerika-Meksika sınırında 92 binden fazla kaçak yakaladı. Bu, 2007 yılından buyana kaydedilen en yüksek sayı. Kaçakların çoğu Meksida’dan değiş, çoğunluk El Salvador, Guatemala ve Honduras’tan.

Amerika-Meksika sınırındaki kontrollar bu yıl daha da sıkılaştırıldı ve rekor düzeyde kaçak sırını geçer geçmez tutuklandı.  Ekim 2018-Mart 2019 arasında 360 binden fazla kaçak sınırı geçer geçmez tutuklandı. Bu, geçen yılın aynı dönemine göre kaçak sayısında iki kat artış olduğunu gösteriyor. Bu, aynı zamanda 2007’den buyana kaydedilen bir rekor oluyor.

Tutuklanan kaçakların çoğu, eskiden olduğunun aksine ailelerden oluşuyor. Oysa daha önceki yıllarda daha çok tek başına sınırı geçen kaçaklar görülüyordu. Altı aylık dönemde sınırı geçmeyi başaran ancak geçer geçmez tutuklananların yüzde 53’ü aileleriyle birlikte gelenler.

Bu durum sınır yetkililerini ve federal görevlileri de ciddi sorunlarla karşı karşıya getirdi. Ailelerin, 17 yaşın altındaki çocukların kalabilecekleri gözaltı merkezleri yeterli değil. Yeterli olmadığı gibi hijyenden de yoksun. Gözaltındakilere sabun ve diğer temizlik malzemesi bile verilmemesi eleştiri konusu. Ayrıca çok kalabalık olan gözaltı merkezelerinde birkaç çocuğun hastalanıp ölmesi de şiddetli eleştirilere neden oldu.

Amerika-Meksika sınırının El Paso bölümünde bu yılın ilk altı ayında kaçak tutuklamaları yüzde 547 oranında arttı. Tutuklananların sayısı 10 binden 70 bine çıktı. Sınırın Rio Grande kesiminde de şüzde 106’lık artış kaydedildi ve tutuklanan kaçak gööçmen sayısı 66 binden 136 bine yükseldi.

 

2000 yılından beri kaçak göçmen tutuklamaları daha çok bahar aylarında ve özellikle de Mart ayında yapılırdı. Yani Amerika-Meksika sınırından geçişler Mart’tan başlayarak artardı. Sınır geçişleri, bölgenin çok sıcak olduğu ve çölü geçmenin daha da  tehlikeli hale geldiği yaz aylarında azalırdı. Ancak 2013’ten buyana durum değişti. Artık yaz aylarında da geçişler azalmıyor, durmuyor.