Markaziy Osiyoning eng qashshoq mamlakati deb ko’riladigan Tojikistonda Navro’z tantanalari to’rt kun davom etdi.

Prezident Emomali Rahmon qarori bilan bu yil bayram mamlakat shimolida – Sug’d viloyatida o’tkazildi.

Tadbirlarda qo’shni mamlakatlardan mehmonlar, shuningdek, Afg’oniston va Erondan alohida taklif etilgan delegatsiyalar ishtirok etdi.

Tojikiston, Afg’oniston va Eron o’rtasidagi kelishuvga muvofiq, Navro’z har yili galma-gal bu mamlakatlarning birida o’tkaziladi, bu yil unga Tojikiston mezbonlik qildi.

Mamlakat prezidenti Sug’d viloyatining Jabbor Rasulov va Bobojon G’afurov nohiyalarida bo’lib, yangi turar-joy, madaniy binolar, ishlab chiqarish korxonalari ochilish marosimlarida qatnashdi.

Eng katta tadbir Xo’jand shahridagi “Istiqlol” sport majmuasida bo’lib, teatrlashtirilgan ko’rinishlarga butun jumhuriyatdan yetti mingdan ortiq odam jalb etilgan. 25 ming odamga mo’ljallangan stadionga tamoshabinlar sig’madi.

Navro’z tadbirlarining so’nggi kunida prezident  B.G’ofurov nohiyasidagi “Arbob” qasri yaqinidagi yangi qurilgan amfiteatr ochilish marosimini boshqardi. Qariyib 4 gektarlik maydonni egallagan amfiteatr 7 ming o’rindiqga ega.

Xuddi shu kuni O’zbekiston va Qirg’iziston polvonlari ishtirokida amfiteatrda o’tkazilgan kurashda taniqli tojik polvoni Komronshoh Ustopiriyon g’alabaga erishib, prezident qo’lidan “Hyundai”  yengil avtomashinasi kalitini oldi.

Quyida shu bayram kunlaridan olingan suratlarni e’tiboringizga havola etamiz.

Suratlar va matn muallifi Ravshan SHAMS

Read the rest of this entry »

1-mart Tojikistonda Oliy Majlis quyi palatasi – Majlisi Namoyandagon va mahalliy majlislarga saylov qanday o’tishi haqida mamlakatda ko’pchilik bosh ham qotirib o’tirmaydi.

Hukumat vakillari jahon hamjamiyatini  mamlakatda saylovlar demokratik va shaffof o’tkazilishiga ishontirib keladi.

Tojikistonning Yevropa Ittifoqidagi doimiy vakili Rustam Soliyev Bryusselda Yevroparlament Vitse-prezidenti Richard Charneski bilan uchrashganda saylovning yuqori darajada uyushqoqlik bilan o’tishiga ishonch bildirgan.

Bu yilgi parlament saylovida mamlakatdagi sakkiz partiya vakillari ishtirok etayotgan bo’lsa-da, nomzodlarning 60 foizdan ortig’ini hukmron Xalq demokratik partiyasi vakillari tashkil etadi.

Oliy Majlis quyi palatasi uchun bir deputatlik o’rniga ba’zi joylarda yetti-sakkiz kishi, mahalliy majlislarga esa o’n bir kishigacha da’vogarlik qilayotgan havzalar bor.

Mustaqil kuzatuvchilarga ko’ra, parlamentda besh-o’n vakillikka umid qilayotgan Islom uyg’onish va Sotsial-demokratik partiya vakillarining imkoniyati juda oz.

“Tojikistonda faqat mana shu ikki partiyagina hukumatga muxolif kuch sifatida ko’riladi, qolganlari shunchaki nomiga xolos”,- deydi mustaqil jurnalist Jo’ra Yusufiy.

Mamlakatda saylov oldidan har bir saylovchi o’zi uchun o’zi ovoz berishi shart va zarurligi haqidagi targ’ibot oldingi yillardagidan kuchli, har saylov uchastkalarida ogohlantirish varaqalarini ko’rish mumkin.

Tojikiston poytaxti va viloyat markazlarida saylovchilar o’rtasida o’tkazilgan mustaqil so’rov natijalari shuni ko’rsatganki, saylovchilarning qariyb 68 foizi saylov natijalariga qiziqish bildirmagan, biron bir o’zgarishga umid yo’q, hammasi ilgarigidek qoladi, deb fikr bildirgan bo’lsa, 5 foizga yaqini marakada umuman ishtirok etmasligini bildirgan. Respondentlarning aksariyati bir yoki bir necha kishi o’rnida muntazam ovoz berib kelayotganini tan olgan.

Saylovchi Mavluda Qosimova aytadiki, oilasida o’zi, ikki o’g’li va kelini – besh kishi uchun har doim saylov uchastkasiga to’ng’ich og’li borib kelgan, bu yil ham shunday bo’ladi.

“Men uchun bu saylovlarning qizig’i yo’q, kimni saylaymiz farqi bo’lmasa, hammasi ko’zbo’yamachilikdan boshqa narsa emas, unga vaqtni ketgazgunimcha, sigirimni sog’ib olaman”, – deydi Mavluda.

Sotsialistik partiya namoyandasi Farrux Boqiyev, “Bu yilgi saylov oldingilaridan tubdan farq qiladi, elektorat juda faollashgan, xalqaro kuzatuvchilar ham buni tan olishmoqda”, – deb aytadi. Uning fikricha, joriy yil saylovi mamlakatda tinch va osoyishta, yuksak uyushqoqlik bilan o’tadi, shunisi muhim.

Tojikiston Islom uyg’onish partiyasi faoli Mirzoqul Hojimatov o’z partiyasi nomzodlariga ko’rsatilayotgan tazyiqlar borasida so’zlab, “Bazi nomzodlarimiz dardi ichida, ularning tadbirkorligi xatar ostida qolgani uchun nomlarini ro’yxatdan o’zlari olishga majbur bo’lishdi, hatto ismlarini ochiq aytishdan qo’rqishadi”, deydi.

Mahalliy majlislarga saylovlar bo’yicha Sug’d viloyat  saylov komissiyasi raisi Muhammadjon Ismatdinov “qayd etilgan nomzodlardan deyarli shikoyat yo’q, hammasi qonuniy bo’lmoqda”, desa, Sotsial demokratik partiya vakillari joylarda bo’layotgan tazyiqlarga misollar keltiradi, nomzodlari noqonuniy ro’yxatdan chiqarib yuborilganini pesh qiladi.

“Vaqti bo’ldiki, biz hatto sudlanib, hozir qidiruvda bo’lmagan nomzodlarni ham ro’yxatdan o’tkazdik, marhamat, tekhirishlaring mumkin, demokratiya, shaffoflik, qonun ustuvorligi shu darajada bo’ladi-da, yana nima kerak?” – deydi saylov va referendumlar bo’yicha Markaziy komissiya vakili Saidboy Zokirov.

Rossiyaning Sverdlovsk viloyati markazi Yekaterinburgda ishlayotgan saylovchi Mirabbos Xoshokov aytadiki, bu viloyatda ikki yuz mingdan ortiq tojikistonlik bor, ularning aksariyati ovoz berish huquqiga ega, ammo hammasi ham saylovda ishtirok eta olmaydi. Uning fikricha, mehnat muhojirlari orasidan ham parlamentga vakil saylash vaqti yetgan, hukumat bu haqda o’ylab ko’rishi zarur.

“Biz Rossiyada o’gaydek yashaymiz, parlamentda vakilimiz bo’lsa, vatandoshlarimiz hozirgidek xo’lanib qolmasdi”, – deb umid qiladi Mirabbos.

Tojikistnondagi saylovlar bo’yicha OBSE kuzatuv missiyasi namoyandalari joylarda tashkil etilayotgan ishlardan boxabarliklarini, hukumat ular uchun barcha sharoitlarni yaratib berishganini ta’kidlar ekanlar, “Biz xulosalarimizni keyinroq bildiramiz, saylovga daxolatimiz yo’q, faqat tavsiyalarimiz bo’ladi”, – deyishadi.

Suratlar va matn muallifi Ravshan SHAMS

1. Majlisi Oliy quyi palatasi -Majlisi Namoyandagon va mahalliy majlislarga saylov uchastkasi

Read the rest of this entry »

Keyingi yillarda Tojikiston shahar va nohiya markazlarida bir qancha qurilishlar olib borilmoqdaki, buni mamlakatga tashrif buyurgan mehmonlar ham qayd etishmoqda.

2015-yilda Navro’z tantanalari Tojikistonning So’g’d viloyati markazi bo’lmish Xo’jand shahrida xalqaro miqyosda nishonlanishi rejalangan.

Tojikiston, Afg’oniston va Eron davlatlari rahbariyati kelishuviga muvofiq, Navro’z tantanalari har yili navbatma-navbat bu mamlakatlarning birida o’tadi. Mezbonlik bu yil Xo’jand shahriga nasib etgan.

Shaharning Kamol Xo’jandiy nomli madaniyat va istirohat bog’i bayram munosabati bilan qayta qurilmoqda. Sho’rolar davrida o’rnatilgan barcha yodgorlik va attraksionlar, hatto keksa chinorlar ham olib tashlangan. Yangi attraksionlar Turkiyadan keltiriladi, qurilishga Eron arxitektorlari jalb etilgan.

Xo’jand ahliga bolaligini eslatuvchi haykallar buzib tashlangan, asriy chinorlar qo’porilgan. Me’morlar deydiki, “eskisini buzmay, yangisini qurib bo’lmaydi”.

Hozir viloyat markazidagi madaniyat va istirohat bo’g’iga kiraverishda milliy o’ymakorlik san’atini eslatuvchi ulug’vor temir beton ustunlardan ko’tarilgan darvoza – arka qurilmoqda. Mahalliy kandakorlarning aytishicha, past bo’lsa ham ustunlar yog’ochdan o’rnatilsa, tabiiy va go’zal chiqardi, ammo hukumat yuksak bo’lsin deb buyruq bergan.

Navro’zning Xo’jandda nishonlanishi oldidan, shahar markazidagi shohko’chalar chetiga, yo’laklar yonlab Gollandiyadan maxsus keltirilgan lola piyozlari ekilmoqda.

Lenin haykali o’rniga o’rnatilgan Ismoil Somoniyning 20 metrdan balandroq haykali atrofidagi favvoralar qayta nazardan o’tkazilib, kechalari rang-rang tovlanishi kafolatlanmoqda.

Shahar arxitektura bosh boshqarmasi, viloyat madaniyat boshqarmasi va tegishli idoralar hamkorligida Xo’jandning Navro’z kunlarigacha tegishli tarzda obod bo’lishi uchun maxsus loyiha ishlab chiqqan. Unga ko’ra, ommaviy tadbirlar o’tadigan maydonlarda xavfsizlik ta’minlanadi, noxush ko’rinishlar mehmonlar nazariga tushmasligi kerak.

Xo’jand Markaziy Osiyoning Sirdaryo sohilida joylashgan yirik shahri bo’lib, qadimda uni “Tirozi jahon” (o’zbekchada “Dunyo kamalagi”) deb nomlashgan.

Arboblarga ko’ra, shahar xalqaro bayram kunlari ana shu nomni oqlashi zarur.  Ko’chalarda shomgacha ish qaynaydi, texnika va ishchi kuchi sahardan kechgacha tinim bilmaydi.

Xo’jand Farg’ona vodiysining eng g’arbiy qismi hisoblanib, qor va yomg’irli bulutlar shaharni chetlab o’tadi, faqat qattiq sovuq tushgandagina ko’chalar qorga burkanadi.

Mahalliy ma’murlarga ko’ra, mamlakatda Oliy Majlis va mahalliy xalq deputatlariga o’tkaziladigan saylovlarga tayyorgarlik yangi qurilishlarning borishiga ta’sir o’tkazmaydi, jarayon nazorat ostida.

Ko’chalarda hozir uchrayotgan gadoylar, piyodalarga xalaqit beruvchi yo’l chetidagi noqonuniy savdo nuqtalari yo’qotiladi, eski binolar bezakli material bilan to’sib qo’yiladi.

Hukumat zarur mablag’ ajratgan, buning aksar qismi tadbirkorlar va savdogarlardan “ixtiyoriy- -majburiy” tarzda undirilishi aniq, deydi xo’jandliklar.

Marhamat, Xo’janddagi bugungi manzara bilan tanishing:

Xo’janddagi Asiriy nomidagi So’g’d viloyat kutubxonasi

Read the rest of this entry »