Astrit Lulushi, Zëri i Amerikës
Më 28 nëntor 1757 – lindi ne Londer William Blake – poet, piktor – pak i njohur sa ishte gjallë, sot i veçantë në historinë e poezisë dhe pikturës së periudhës romantike. Konsiderohej i çuditshëm për pikëpamjet eksentrike; nderues i Biblës, armiqësor ndaj Kishës; përkrahës i synimeve të revolucionit franceze; adhurues i revolucionit amerikan. Një nga pasionet e tij ishte ilustrimi i poemave të Dantes dhe Homerit.
Por poema “Bijat e Albionit”, që Blake shkroi, është mjaft e njohur. Titullin e poemës, ai e mori nga nje legjende britanike, sipas së cilës, bijat e perandorit romak Dioklecian, ishin dëbuar në ishujt britanikë pasi kishte komplotuar për të vrarë burrat e tyre. Një prej bijave të perandorit me prejardhje ilire, quhej Albynia, dhe ishulli ku ato u vendosën, i cili banohej nga gjigandët, me të cilët u bashkuan, u quajt Albion; ishulli më i herëshëm i banuar në Britani
Në poemën “Bijat e Albionit”, William Blake shkruan rreth vizionit të tij për një Amerikë që ishte synimi i të gjithë atyre që donin lirinë: Emrat e personazheve ai i merr nga mitologjia; Theotormon nga “Theos” “Zoti” + “tormentum” “tronditje”; “Bromion” “bërtitës”. Blake i bën bijat e Albionit të shohim drejt Perëndimit, në Amerikë, sepse ai besonte se Amerika një ditë do t’i jepte fund të gjitha formave të diskriminimit. Në të njëjtën kohë, Blake e pranon se edhe pse Amerika e ka çliruar veten nga sundimi britanik, ajo vazhdon të praktikojë skllavërinë . Në vizionin e Bijave të Albionit, Blake përdorur Alegorinë e Shpellës së Platonit; ato nuk mund të jenë në gjendje për të kuptuar natyrën e vërtetë të realitetit, në se pengohen nga konvencionalja, nga mendimi i ndrydhur a pamja e kufizuar.
“Robëruar, bijat e Albionit qajnë;
një vajtim dridhërues
Me malet e tyre, në luginat e tyre,
me psherëtima drejt Amerikës.”
Blake renditet i 38-i mes 100 britanikëve më të mëdhenj, (sondazh nga BBC). Sipas biografëve, ditën e vdekjes, Blake ishte duke punuar në serinë mbi Danten. Papritur, i lodhur, ndaloi së punuari, ktheu vështrimin nga gruaja e tij, që po e ndiqte nga afër me sy duke lotuar, i tha “mos lëviz”, i bëri një portret, “ti ke qenë engjëll për mua” psheretiu, dhe mbylli sytë më 12 gusht 1827.
